Mükafat “qutusu”na sığan ömür
Professor Səlim Teymurov adəti üzrə universitetin pillləkənlərini
kəmhövsələsizlikdən piyada çıxırdı. Lifti gözləməyə hövsələ lazım idi. Həm də
müəllim, tələbə, professor, bir sözlə universitet heyəti - hamı öz iş kabinetinə və
auditoriyalara keçmək üçün liftlə qalxmağa tələsirdi. Bu gün mühazirənin ən
maraqlı mövzularından biri idi. S. Teymurov tələbələri ilə görüşüb mövzunu
müzakirə etmək istəyirdi.
Memarlıq və İncəsənət sahəsi zahirən asan görünsə də, özünəməxsus
incəliklərə malik idi. Düşüncələrindəki kiçik cizgiləri – ştrix də demək olar –
sağa-sola çəkib, “Dizaynda ornamentlərin düzülüşü” mövzusunda olan sualların
üzərindən yenidən keçirdi. Fikirlərlə dolu hafizəsində maraqlı bir dünya
yaratmışdı. Ziyalı-professorun öz tələbələri ilə yaratdığı kiçik bir dünya...
Professor Teymurov ziyalı ailəsində dünyaya gəlmişdi. Atası Zülfüqar kişi
rayonda uzun illər məktəb direktoru kimi fəaliyyət göstərib. Ad-sanı, xətir-
hörməti vardı. Anası Güldəstə xanım musiqi müəlliməsi olub. Ailədə beş övlad
böyüdüb Zülfüqar müəllimlə Güldəstə xanım. Professor Teymurov övladlarının
böyüyü idi. Hələ kişik yaşlarında incəsənətə meylli olması onun tutduğu ömür
xəttini öz axarı ilə aparırdı. Azərbaycanımızın əsrarəngiz təbiəti və füsunkar
gözəlliyi ilə seçilən Qarabağda – Şuşada dünyaya göz açan Teymurovlar ailəsi
bu gəncin gələcəyinə, onun tutduğu amal və istəklərinə özünün müsbət
keyfiyyətləri ilə təsir göstərə bilmişdir.
Xülasə, professor auditoriyaya daxil olur. Tələbələri onu səbrsizliklə
gözləyirdi. Mühazirəyə başlamadan öncə qrup nümayəndəsini gözü ilə axtardı.
Qrup nümayəndəsi Cəmilə professorun onu axtardığını sezib özü ona yaxınlaşdı:
Müəllim, bugünkü mühazirədə hamımız sizin yeni mövzunun
müzakirəsini səbrsizliklə gözləyirik. Hamı bir nəfər kimi auditoriyadadır.
Sağol qızım, çox sağol.
Buyurun, professor.
Teymorovun bugünkü mühazirədə söhbət açdığı yeni mövzu
incəsənətin ən maraqlı sahəsini əhatə etdiyinə görə tələbələr gözünü
qırpmadan qulaq asırdılar. Mövzuya xüsusi rəng qatmışdı professor.
Ümumilikdə dizayn sahəsi maraq kəsb etdiyinə görə Teymurovun buna
özünəməxsus yanaşma tərzi vardı. Bir sözlə, mühazirədə müzakirə edilən
və dizaynda yenilik yaradan mövzu böyük marağa səbəb olmuşdu.
Tələbələr də məmnun idi, professor da...
Professorun günü həmişəki kimi auditoriyalarda mühazirə deməklə
keçmiş, ara-sıra özünün digər qayğıları haqda da fikrində olanları
düşüncəsindən keçirmişdi. Professorluq, institutda müəllimlik, öz sahəsi
üzrə müdafiəsi, elmi dərəcəyə yüksəlişi, müxtəlif illərdə ayrı-ayrı ölkələrə
işgüzar səfərləri, Rusiyada və digər Avropa ölkələrində elmi
konfranslarda iştirak etməsi onu bir anlıq xatirələrə, uzaq keçmişə apardı.
Bir anlıq gənclik illərini, institutda təhsil aldığı illəri, Mədəni-maarif
texnikumunda müəllim kimi dizayn üzrə dərs dediyi illər, Milli Elmlər
akademiyasında kiçik elmi işçi kimi iş fəaliyyətinə başladığı zaman
çərçivəsi, elmi dərəcə almaq üçün müdafiə etdiyi ərəfə və bu mükafatların
əvəzində nələrə sahib olması və sair... Düşüncələrində fırlanan bu
hadisələr, keçdiyi ömür yolu, elmə həsr etdiyi həyat hekayəti – bütün
olanlar bir anlıq gözünün önündən gəlib keçdi. Artıq evinə çatırdı.
Beşmərtəbəli evin dördüncü mərtəbəsinin birotaqlı mənzilinə daxil
olduqda, həvəssiz şəkildə mətbəxə keçib çaydanı isitmək istədi.
Professorun ailəsi özü ilə yaşamırdı, onlardan uzun müddət olardı
ki, ayrılmışdı. İki övladı – bir qızı və bir oğlu vardı. Qızı Səbinə uzun
illərdir ki, Avropada yaşayırdı, oğlu Teymur isə Rusiyaya – qazanc
dalınca üz tutmuşdu.
Professor Teymurov qaydası üzrə çaydanı isidib çay içdikdən sonra
bilgisayarını açıb yarımçıq qalan elmi məqaləsini bir daha nəzərdən
keçirib onu tamamlamağa çalışdı. İşlərini yekunlaşdırıb kitab rəfində olan
qutuya bir daha baxmaq üçün onu aşağı endirdi. Bunca illər ərzində
qazandığı elmi nailiyyətləri, yüzlərlə yetişdirdiyi tələbələr,
konfranslardakı çıxışları və ən nəhayət dizayn üzrə göstərdiyi əmək
qabiliyyəti və elmi fəaliyyətinə görə aldığı medalın mükafat “qutusu”na
niskilli nəzərlərlə baxdı və bir anlıq aldığı mükafatın bir balaca qutuya
sığdığı özünün balaca mənzili ilə müqayisə etdi... Ömrünü elmə həsr edib,
sonunun tənhalıqda, kiçik, şəraitsiz mənzildə başa vuracağını heç cür zənn
edib, təsəvvürünə gətirə bilməzdi...
Professor Teymurovun gözündən qeyri-ixtiyari olaraq yaş axdı...
Səadət Sultan: Yazıçı-publisist