Ermənistan əslində kimə qarşı silahlanır – Azərbaycana, Türkiyəyə, yoxsa Rusiyaya qarşı?
Yenixeber.org: Bu günlərdə həm İrəvandan, həm də Moskvadan təhlükəli bıyanatlar eşidilir. Ermənistan hakimiyyəti Rusiyanın təsir zonasından çıxmağa, ikincisi isə bütün gücü ilə Ermənistanı öz orbitində saxlamağa çalışır.
Moskva Ukraynadan başlayaraq “SSRİ-2”-nin bərpası ilə bütün bu hay-küyləri ona görə başlamamışdı ki, indi bütün kartlar üzə çıxanda və əsas məqsəd müəyyənləşəndə komponentlərdən birinin - həm iqtisadi, həm də insan faktoru baxımından Rusiyadan faktiki olaraq 60-70% asılı vəziyyətdə olan erməni millətindən olan və Rusiya vətəndaşlığını daşıyan çoxlu sayda insanı, eləcə də rusiyayönlü müxalifəti nəzərə alsaq, onu tərk etməsi bu qədər asan olsun. Ukraynaya qarşı təcavüzə başlayandan sonra Rusiyadan gələn rusların kapital qoyuluşları vasitəsilə Ermənistan iqtisadiyyatına ikinci yumşaq müdaxiləni də unutmaq olmaz.
Rusiyanın bütün rəsmi strukturlarından gələn hədə və nəsihətlərə baxmayaraq, balaca Ermənistan, daha doğrusu, onun Baş naziri Nikol Paşinyan möhkəm dayanır. Və addım-addım ölkəsinin tikanlı da olsa, Avropaya yolunu açır.
Ermənistan artıq KTMT-də iştirakını dondurub, qurumun iclaslarında iştirak etmir və Paşinyan şərt qoyur - Təşkilat İrəvanın verdiyi suallara, xüsusən də “Ermənistanda təşkilatın məsuliyyət sahəsi nədir” sualına cavab verməsə, Ermənistan KTMT-dən çıxacaq.
Eyni zamanda, o, tezliklə payıza qədər Avropa İttifaqına (Aİ) üzv olmaq üçün ərizə verəcəyini, Moskva ilə İrəvan arasında 1992-ci il sentyabrın 30-da imzalanmış müqaviləyə əsasən İrəevandakı Zvartnots Beynəlxalq Hava Limanında olan Rusiya sərhədçilərini qovacağını və avqustun 1-dən etibarən sərhəd nəzarəti altında həyata keçirilən sərhəd nəzarətini onlardan alacağını elan edir.
Bu proseslərə paralel olaraq Paşinyan Aİ-nin Ermənistandakı missiyasının mandatını daha 2 il uzatmaq, sayını 138-dən 209 nəfərə çatdırmaq niyyətindən danışır. Yaxşı, o, Azərbaycanla tez bir zamanda sülh müqaviləsi imzalamağa çalışır, hər yolla Rusiyanı prosesdən kənarlaşdırmağa çalışır, Türkiyə ilə münasibətləri yaxşılaşdırır.
Amma eyni zamanda Ermənistan aktiv şəkildə silahlanır, müdafiə qabiliyyətini gücləndirir, Hindistandan 155 mm-lik ATAGS artilleriya sistemləri alır, Hindistan şirkətləri ilə MArG 155 özüyeriyən haubitsaların və “Akaş” hava hücumundan müdafiə sisteminin alınması üçün daha bir neçə müqavilə imzalayır. Ən əsası isə hələ də KTMT-nin üzvü olmaqla və ərazisində Rusiya hərbi bazası ola-ola Fransa ilə hərbi əməkdaşlığa girir, Fransanın müdafiə naziri İrəvana gəlir, Paşinyan Parisə səfər edir, Makron ona hərbi yardım vəd edir – “Bastion” zirehli nəqliyyat vasitələri, GM 200 radarları, “Mistral” 3 raket sistemləri və Fransa hərbçiləri Ermənistan hərbçiləri üçün 3 dağ döyüş hazırlığı kursu keçirməyi planlaşdırır.
Buna görə də Moskva qəzəblənib, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova İrəvana coğrafiya və tarixi daha diqqətlə öyrənməyi tövsiyə edir, “Siz xəritəni açıb bu ölkənin hansı regionda, hansı qonşuların arasında yerləşdiyini və tarix dərsliklərini oxumalısınız” deyir və xatırladır ki, “Ermənistan KTMT-nin tamhüquqlu üzvü olaraq qalmaqda davam edir”.
Rusiyalı ekspertlər və siyasətçilər Paşinyanın hərəkətlərində Qərbin intriqalarını görür və bunun nəticələri ilə Ermənistanı qorxudurlar. Belə ki, Hərbi Politoloqlar Assosiasiyasının eksperti, Plexanov adına Rusiya İqtisadiyyat Universitetinin Siyasi təhlil və sosial-psixoloji proseslər kafedrasının müdiri Andrey Koşkinin fikrincə, “təkbaşına üzmək” ölkənin mövcudluğuna öz təsirini göstərəcək və onun yox olmasına səbəb ola bilər. Onun sözlərinə görə, bu cür fikirlər Qərbin Rusiyanı Ermənistanla “ayırmaq” və Moskvanı Cənubi Qafqazdan tamamilə “sıxışdırıb çıxarmaq” istəyindən irəli gəlir.
Rusiya Dövlət Dumasının MDB üzrə komitəsi sədrinin birinci müavini Viktor Vodolatski İrəvanın rus sərhədçilərini ölkədən çıxarmaq qərarını şərh edərkən vəziyyəti Ukrayna ilə, Paşinyanın hərəkətlərini isə Ukraynanın eks-prezidenti Pyotr Poroşenko və Prezident Volodimir Zelenskinin fəaliyyəti ilə müqayisə edib: “Bu gün Paşinyan Poroşenkonun vaxtilə etdiyi və Zelenskinin etməyə davam etdiyi hər şeyi edir. O, Ermənistanı daha bir anti-Rusiya cəbhəsinə çevirmək qərarına gələn anqlo-saksların onun üçün müəyyən etdiyi dəfələrlə keçilmiş yolla gedir”.
Onun sözləri xüsusi narahatlıq doğurur: “Və biz öz öhdəliklərimizi yerinə yetirmək niyyətindəyik ki, Ermənistan Ukrayna ilə eyni vəziyyətdə olmasın”.
Bunlar dəqiq açar sözlərdir. Ermənistanın qorxduğu da budur. Onun mümkün qədər tez sülh müqaviləsi imzalamağa can atdığı, Bakının demək olar ki, bütün şərtlərini qəbul etdiyi Azərbaycan deyil, prezidenti ilə Paşinyanın təbirincə desək, daimi təmasda olduğu və erməni müxalifətinə görə, sərhədlərinin qorunmasını onun sərhədçilərinə etibar edəcəyi Türkiyə deyil, Rusiyadan qorxur. Moskva Ukraynaya etdiklərini ona da edə, onu rahatlıqla uda bilər. Buna görə də Paşinyan silahlanır və özünə yeni qəyyumlar axtarır.(AYNA)