İsrail parlamentinin bəzi deputatları fürsəti əldən verməyərək “erməni soyqırımı”nı qəbul etmək üçün təkliflər irəli sürüblər. Hazırki durumda bunun nə dərəcə real olub-olmadığını söyləmək çətindir. Görünən odur ki, iki ölkə arasında siyasi gərginlik hələ uzun müddət davam edəcək.

“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Elxan Şahinoğlu hesab edir ki, İsrail parlamenti bu dəfə də qondarma “soyqırımı” tanımayacaq. Onun fikrincə, irəli sürülən təkliflər təzyiq xarakterlidir.



“Türkiyə Qüds məsələsində çox həssasdır. Çünki həmin torpaqlar vaxtilə Osmanlı Türkiyəsinin nəzarətində olub. Ona görə də Türkiyə orada baş verənlərə görə özündə məsuliyyət hiss edir. Bu baxımdan İsraillə münasibətlər sərtləşir, gərginləşir. İsraildə bəlli mərkəzlər münasibətlərin zəifləməsi üçün Türkiyəyə qarşı müəyyən planlar həyata keçirmək istəyə bilərlər. Bu məqsədlə zaman-zaman İsrail parlamentində qondarma “erməni soyqırımı”nın tanınması məsələsi gündəmə gəlib. Hər dəfə də geri atılıb. Əvvəllər İsraildəki azsaylı erməni lobbisi və onun təsiri altında olan israilli deputatlar bu məsələdən Türkiyəyə qarşı istifadə etmək istəyiblər. Ancaq, buna nail ola bilməyiblər. Düşünürəm ki, bu dəfə də alınmayacaq. İsrail-Türkiyə münasibətləri nə qədər gərgin olsa da, orada anlayırlar ki, bütün ipləri qoparmaq düzgün olmaz”.

Politoloq qeyd edib ki, Türkiyə-İsrail münasibətlərində Azərbaycan amilini unutmaq olmaz: “Həmçinin burada Azərbaycan amili də var. Türkiyə ilə münasibətlər yaxşı olmasa belə İsrail-Azərbaycan münasibətlər yüksək səviyyədədir. İsraildə onu da anlayırlar ki, erməni lobbisinin istəyi ilə “erməni soyqırımı”nın tanınması Azərbaycanla münasibətlərdə müəyyən suallar yarada bilər”, - E.Şahinoğlu vurğulayıb.

Politoloq bildirib ki, belə xırda məsələlərlə Türkiyəyə təzyiq etmək mümkün deyil: “Düşünmürəm ki, bununla Türkiyəyə təzyiq etmək olsun. Neçə-neçə Avropadövləti, ABŞ-ın bir neçə ştatı, Fransa “soyqırım”ın tanınması ilə bağlı qətnamə qəbul edib. Amma Ərdoğan Makronla əməkdaşlıq məsələlərini müzakirə edir. Türkiyə böyük dövlətdir və bölgədə də rolu böyükdür. Belə xırda məsələlərlə Türkiyəyə təzyiq etmək mümkün deyil. Lap İsrail parlamenti “soyqırımı” tanısa belə, bu heçnəyi dəyişməyəcək. Onlarla dövlət “soyqırım”ı tanıyıb, amma bunun Türkiyəyə zərrə qədər də təsiri olmayıb, olmayacaq da”.



Politoloq Fikrət Sadıqov qeyd edib ki, hazırda Türkiyə-İsrail münasibətləri ən gərgin, pik nöqtədədir: “İki ölkə arasında bir neçə hadisə baş verib, amma müəyyən müddətdən sonra bir araya gəliblər. Qüds məsələsi iki ölkə arasında yeni soyuqlaşma dalğasını başladıb. Hesab edirəm ki, bu gərginlik hələ uzun müddət davam edəcək. Belə vəziyyətdə onlar qarşılıqlı şəkildə hər ikisinin maraqlarına zidd addımlar atacaq. Artıq səfirlər geri çağırılıb. İndi yeni addımlar atacaqlar”.

F.Sadıqov hesab edir ki, qondarma “erməni soyqırımı”nın İsrail parlamentində tanınması istisna deyil.

“Münasibətlərin sabit dövründə də belə təşəbbüslər var idi. Yaranmış vəziyyət fonunda İsrail parlamenti qondarma “erməni soyqırmı”nı tanıyacaq. Amma bu heç bir hüquqi məna daşımır. Sadəcə iki ölkə arasındakı münasibətlər daha da gərginləşdirəcək. Yəni belə bir qərarın qəbulu ancaq iki ölkə arasındakı münasibətlərə mənfi təsir göstərəcək”, - F.Sadıqov deyib.

Elvin Abdulqədirov