Yenixeber.org: Təbii fəlakətdən sui-istifadə etmək bütü insani hisslərdən məhrum olmaq deməkdir. İranın Qərbi Azərbaycan vilayətində baş vermiş zəlzələ də insani hisslərdən məhrum olmuş “müsəlman dövləti” üçün fürsət yaradıb. 

Yanvarın sonunda Xoy şəhərində baş verən iki zəlzələ İran hakimiyyətinin azərbaycanlıların faciəsinə laqeyd yanaşmasını da isbatlayıb. 

Məsələn, Tehran rejimi Xoyun ən ucqar, yüksəklikdə yerləşən və ən soyuq kəndi sayılan Aşağı Gördük kəndinin əhalisinə yardımların çatdırılmasına laqeyd yanaşmaqla, zəlzələdən zərərçəkənlərin, özəlliklə də uşaqların həyatını təhlükəyə atıb. Məlumatlara görə, sakinlər həm soyuqdan donur, həm də canavarların və itlərin qorxusundan narahatlıq keçirirlər. Yeri gəlmişkən, bir neçə il öncə Ərdəbildə baş verən zəlzələ zamanı canavar uşaqlara hücum etmiş, onlara xəsarət yetirmişdi. Bəzi mənbələr bu vəhşi heyvanın uşaqları yediyini də bildirirdilər.

Hakimiyyətin laqeyd münasibətinə qarşı sakinlər etiraz aksiyaları keçirsələr də, problemlər öz həllinin tapmayıb. Hətta İran Prezidenti İbrahim Rəisinin bölgəyə səfər etməsi də çoxsaylı problemləri həll edə bilməyib. 

Yerli əhalinin düşdüyü acınacaqlı vəziyyətdən regiondan və ölkədən kənar etnik qrupun nümayəndələrinin yararlanmaq istədiyinə dair məlumatlar yayılıb. 

Yerli sakinlərin sözlərinə görə, həmin etnik qrupun nümayəndələri Xoyda zəlzələdən zərərçəkənlərin mülk və evlərini satın almaq məqsədilə bölgəyə gəliblər. Həmin “alıcıların” məqsədi zəlzələdən zərər çəkmiş əraziləri ələ keçirməkdir.

Tehran rejimi isə bu sövdələşmənin qarşısını almağa belə cəhd göstərmir. Səbəb barədə yuxarıda danışdıq – gələcəkdə bölgədə milli zəmində münaqişə yaratmaq üçün etnik kontrastı gücləndirmək. 

Zəlzələdən sonra Güney Azərbaycan əhalisi Xoy zəlzələsindən zərərçəkənlərə yardım etməklə örnək olacaq birlik nümayiş etdirib. Hakimiyyət yardımların çatdırılmasına mane olmaqla bu birliyin qarşısını almağa çalışdı. 

Bu baş tutmayanda regiona gələn “çağırlımamışlar”ın fəaliyyətinə göz yummaq taktikasını seçib. İran rejimi 5 mindən çox yaşayış binasını təmir etməyə maliyyə vəsaiti çatmadığını, inflyasiya və tikinti materiallarının baha olmasını bəhanə edərək, Xoy və ətraf ərazilərin əhalisinin köçməsinə, yaxud onların dağılan evlərinin satın alınmasına daha çox şərait yaradır. Çünki Tehranın yardım etməməklə yaratdığı dözülməz şərait ucbatından sakinlərin verəcəyi ilk qərar mülki satıb başqa yerə köçmək ola bilər. 

Bununla həm Türkiyə ilə sərhəddən Azərbaycan türklərinin köçürür, həm də regiona anti-Türkiyə qüvvələrin yerləşməsinə nail olur. 

Ötən illərin təcrübəsi əsasında demək olar ki, regiona yad olanlar əvvəllər də oxşar vəziyyətdən maksimum yararlanıblar. 

Vaxtı ilə Azərbaycan Respublikasının ərazisinə də ermənilər müxtəlif bəhanələrlə köçürülüb. Sonra isə onlar özlərini Azərbaycan torpaqlarının  – İrəvan, Göyçə, Zəngəzurun sahibi kimi aparmağa, Qarabağı isə ələ keçirməyə başladı. Rusiya və SSRİ isə müstəqil olmaq istəyən Azərbaycana qarşı erməni kartından istifadə edərək, milli azadlıq hərəkatını bu yolla əngəlləməyə çalışıb. 

İndi oxşar hadisə Güney Azərbaycanda baş verməkdədir. Türkiyə ilə sərhəddə yerləşən Qərbi Azərbaycanın etnik tərkibini kürdlərin vasitəsi ilə dəyişməklə regionda Qarabağdakı keçmiş münaqişənin bənzərinin yaratmağa səy göstərilir. Ermənilər Qarabağa ələ keçirməklə “dənizdən-dənizə” “Böyük Ermənistan” yaratmaq arzularını reallaşdırmaq istəyirdi. Qərbi Azərbaycana gətirilən kürdlər də “Mokrian-e Kordistan” (“Böyü Kürdüstan”) yaratmaq arzusundadır. Moskva bir vaxtlar ermənilərə yardım etdiyi kimi, Tehran rejimi də Azərbaycan torpaqlarının hesabına bu xülyalarını həyata keçirmək istəyirlər. Xoy zəlzələsindən sonra zərərçəkənlərin torpaq və mülklərinin alınması da buna xidmət edir.

Sədrəddin Soltan