Elxan Şahinoğlu: “Türkiyə ordusunun dağ döyüşlərindəki savaş təcrübəsi Dağlıq Qarabağda bizə lazım olacaq”; Üzeyir Cəfərov: “Gələcəkdə Qarabağdakı PKK-çı, o cümlədən separatçı qüvvələrə qarşı bu təlimlərdən praktiki cəhətdən istifadə edilməsi mümkündür”
"Xeberinfo.com":  Məlumata görə, Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin 3 ədəd MiQ-29 qırıcı, 3 ədəd Su-25 hücum və İl-76 hərbi-nəqliyyat təyyarəsi müştərək təlimlərdə iştirak etmək məqsədilə Türkiyədəki aviabazaya gəlib. Eyni zamanda “İŞIK-2015″ beynəlxalq axtarış-xilasetmə təlimlərində iştirak etmək məqsədilə Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin 4 ədəd Mi-17 döyüş-nəqliyyat helikopterləri də təlim keçiriləcək Konyadakı aviabazada qərarlaşıb.
Aprelin 13-dək davam edəcək təlimlər müştərək fəaliyyətlərin planlaşdırılması, əməliyyatların keçirilməsi üzrə qarşılıqlı fəaliyyət və döyüş uzlaşması imkanlarının öyrənilməsi, o cümlədən axtarış-xilasetmə və digər tapşırıqlarının yerinə yetirilməsi məqsədilə keçirilir. Qeyd edək ki, hərbi təlimlərdən az sonra Türkiyə tarixinin şərəfli günlərindən biri olan Çanaqqala zəfərinin 100-cü ildönümü ilə bağlı tədbirlər yüksək səviyyədə keçiriləcək və bayram mərasimlərinə Azərbaycan prezidenti də dəvət olunub.
Bu mənada iki qardaş ölkənin son yarım ildə sayca ikinci nəhəng hərbi təlimlər keçirməsi şübhəsiz ki, qondarma ”soyqırım”ın 100 illiyini keçirmək istəyən düşmənə ciddi mesajdır. Ötən ilin payızında bir ay davam edən birgə hərbi təlimlərdə on minlərlə hərbçi, o cümlədən çoxlu sayda hərbi texnika iştirak etmişdi. Bugünlərdə Türkiyə Respublikası Hərbi Hava Qüvvələri Komandanı ordu generalı Akın Öztürkün ölkəmizə rəsmi səfər etməsi də iki paytaxtın yüksək səviyyəli hərbi əməkdaşlığının növbəti mərhələyə keçməsindən xəbər verir.
Qeyd edək ki, ötən ilin yazında Türkiyə, Azərbaycan, Qırğızıstan və Monqolustanın qurduğu və adına “Turan Ordusu” deyilən ortaq hərbi missiyanın mövcud olduğu barədə yazmışdıq. Bildirilirdi ki, Ankara Suriyadan kürdlərin və ermənilərin kütləvi olaraq, həm də ailələr və tayfa halında, Dağlıq Qarabağa köçürülməsindən, eyni zamanda Türkiyə, İraq və Suriyadan PKK silahlılarının bu bölgəyə sızmasından ciddi narahatdır.
Dağlıq Qarabağa köç edən kürd və erməni terrorçularının həm də Türkiyəyə təhlükə yaratması səbəbindən gələcəkdə işğal olunmuş Azərbaycan ərazilərində antiterror əməliyyatlarının keçirilə biləcəyi də gələn məlumatlar arasında idi. Ekspertlər şübhə etmirlər ki, NATO ölkəsi olan Türkiyənin Azərbaycanla ortaq təlimlər keçirməsi həm də alyansın razılığı əsasında həyata keçirilib və bu da Azərbaycan ərazilərinin azad olunması ilə bağlı ümidləri artıran amillərdəndir.
Politoloq Elxan Şahinoğlu deyir ki, Zakir Həsənov müdafiə naziri təyin olunduqdan sonra Türkiyə ilə hərbi əməkdaşlıq üst səviyyəyə qalxıb:“Keçmiş müdafiə naziri Səfər Əbiyev Türkiyəyə ara-sıra səfərlər etsə də, qardaş ölkə ilə hərtərəfli əməkdaşlıq qurmağa tələsmirdi. Əksinə, Türkiyə generaliteti Əbiyevin bir sıra addımlarından açıq-aşkar narahat idi. Məsələn, Səfər Əbiyev Türkiyə Hərbi Akademiyasını bitirən azərbaycanlı məzunlara nazirlik sistemində müvafiq iş vermirdi, onları ən ucqar yerlərə göndərirdi. Halbuki onların hərbi biliklərindən müdafiə sistemini NATO standartlarına keçirmək üçün istifadə etmək olardı. Və ya Səfər Əbiyev türkiyəli hərbi mütəxəssisləri Azərbaycanın hərbi tədris müəssisələrindən uzaqlaşdırmışdı. Zakir Həsənov fərqli siyasət yürüdür. O, Azərbaycan ordusunu bütün mənalarda NATO standartlarına yaxınlaşdırmaqla, qardaş Türkiyə ilə birgə hərbi təlimlər keçirməklə doğru yol seçib. Aydındır ki, Azərbaycan hərbi yolla torpaqlarını azad etməyə girişsə, kimsə bizim əvəzimizə işğalçılarla savaşmayacaq. Ancaq ordunun NATO standartlarına keçidi və Türkiyə ilə birgə hərbi təlimlər həm müdafiə imkanlarımızın artması, həm də zəruri təcrübənin artması deməkdir”.
E.Şahinoğlu bu hərbi ittifaqın Qarabağda antiterror əməliyyatı keçirilməsi ilə bağlı hansı faydalar verəcəyinə də münasibət bildirdi: “Türkiyə ordusu illərdir PKK ilə mübarizə aparmaqla böyük təcrübə qazıb. Türkiyə ordusunun dağ döyüşlərindəki savaş təcrübəsi Dağlıq Qarabağda bizə lazım olacaq. Hərbi təyyarələrimizin Türkiyədə təcrübə keçməsinin də bizim üçün vacibdir. Ümumiyyətlə, Azərbaycan ordusuna müasir döyüş texnikası ilə yanaşı həmin döyüş texnikasından yüksək səviyyədə istifadə imkanlarını da yüksəltməsinə ehtiyacı var. Bu mənada Türkiyə ilə artan birgə hərbi təlimlərin dəyəri yüksəkdir. Azərbaycan ordusu bəlli səbəblərdən nə Rusiya, nə ABŞ, nə də ki Avropa ölkələrindən biri ilə hərbi təlimlər keçirmək imkanına malikdir. Onlarla olan hərbi təlimlər simvolik xarakter daşıyır, sadəcə, qapalı otaqlarda xəritələr üzərində keçirilən təlimlərdir. Türkiyə ilə keçirilən birgə hərbi təlimlərdə isə ordunun bütün imkanlarından istifadə olunur. Necə ki, Rusiya ildə bir neçə dəfə Ermənistan ordusu ilə hərbi təlimlər keçirir, Ermənistan ordusunu faktiki Azərbaycana qarşı gücləndirir, eləcə də Azərbaycanın Türkiyənin hərbi imkanlarından geniş şəkildə istifadə etməyə ehtiyacı var”.
Hərbi ekspert Üzeyir Cəfərov da “Yeni Müsavat”a açıqlamasında Bakı ilə Ankaranın hərbi əməkdaşlığını yüksək qiymətləndirdi: “Bir vaxtlar arzusunda olduğumuz Türkiyə-Azərbaycan birgə hərbi təlimləri artıq istəkdən reallığa addımlamış bir tarixi hadisədir. Ötən il ilk dəfə olaraq Azərbaycanda reallaşan belə bir möhtəşəm və son dərəcə vacib hərbi təlim, bu dəfə qardaş Türkiyə dövlətinin ərazisində keçirilir. İlk baxışdan ola bilsin ki, bu kənardan o qədər də diqqəti çəkmir. Amma bunun siyasi və hərbi mənasını, məntiqini incələyənlər, bu sahə üzrə uzmanlar gözəl anlayırlar ki, söhbət hansı dəyərlərdən və dünya miqyaslı proseslərdən gedir. Heç kimə sirr deyil ki, türk dünyasının güclənməsini istəməyən yetərincə qüvvələr mövcuddur ki, onlar hər an bizə və bizim Türkiyə kimi strateji müttəfiqimizə zərbə vurmağa hazırdırlar. Ona görə də şəxsən mənim üçün bu təlimlər sıradan adi bir tədbir deyil”.
Ü.Cəfərov bu təlimlərin çox uzaq perspektivlərə hesablanmış bir tədbir saydığını bildirdi:
“İnşallah, biz bunun praktiki nəticələrini bir neçə il sonra hiss edəcəyik. Özü də söhbət dünya ordularında çox böyük önəm və yük daşıyan bir qoşun birləşməsindən gedir. Bu hərbi hava qüvvələri və onların yardımçı hissələridir. Şəxsi qənaətimə görə, yaxın dönəmlərdə bu təlimlərin Qarabağ məsələsində də öz təsirini göstərəcəyini istisna etmək olmaz. Bu hansı formada olacaq dəqiq deyə bilməsəm də, hər halda, antiterror əməliyyatı keçirildiyi zaman bu təlimin elementlərindən faydalanacağımız şübhəsizdir”. Hərbi ekspert istisna etmir ki, gələcəkdə Qarabağdakı PKK-çı, o cümlədən separatçı qüvvələrə qarşı bu təlimlərdən praktiki cəhətdən istifadə edilməsi mümkündür: “İki qardaş və dost ölkənin hərbi təlimləri bu nöqtəyi-nəzərdən çox böyük önəm daşıyır və bizim HHQ-in döyüş təcrübəsi toplamaq baxımından çox böyük faydası var. O ki qaldı Gümrüdəki bazada da hərbi təlimlərin keçirilməsi məsələsinə, mənə elə gəlir ki, bu təlimlər Türkiyə ərazisində keçirilən təlimlərin fonunda çox kiçik və mən deyərdim ki, diqqətdən çox kənar qalır. Prinsip etibarı ilə onları da başa düşmək lazımdır ki, erməni tərəfi daxildəki gərginliyi bir qədər səngitmək üçün öz havadarlarından hər zaman olduğu kimi kömək umur. Amma bu, o qədər də güclü effekt verməyəcək. Artıq cinayətkar Serj Sərkisyan hakimiyyəti son dərəcə çətin dönəmlərini yaşamağa başlayıb”. /musavat.com