Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu bir heyvan kəsimi məntəqəsinin smetasını nə qədər şişirdib?-PROBLEM
Yenixeber.org: Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanda qida təhlükəsizliyi sisteminin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında fərmanına əsasən 2017-ci ilin 13 noyabrında yaradılıb. Elə yarandığı gündən quruma ölkədə qida məhsullarının təhlükəsizliyinə dair sanitariya normaları və qaydalarına, habelə gigiyena normativlərinə nəzarət, qanunla müəyyən edilmiş qaydada gigiyenik sertifikatlaşdırma işinin aparılması, o cümlədən xarici ölkələrə ixrac edilən qida məhsullarına keyfiyyət sertifikatının verilməsi və qida məhsulları istehlakçılarının hüquqlarının müdafiəsi sahəsində dövlət nəzarətinin həyata keçirilməsi kimi geniş səlahiyyət veilib.
Bu səlahiyyətlər çərçivəsində Agentlik artıq respublikada kifayət qədər işlər görə bilib. Amma dövrü mətbuatda qurumun sədri Qoşqar Təhməzlinin biznes şəbəkəsi haqqında yayılan məlumatlar Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin gördüyü işləri kölgədə qoyub desək,bəlkə də yanılmarıq.İnsafən qeyd edək ki, Qoşqar Təhməzli Agentliyə sədr təyin olunana qədər artıq tanınmış bir biznesmen olub. Onun burada biznesinin inkişaf etdirilməsində Agentliyin nə qədər rolu olub deyə bilmərik. Amma satınalmalar yolu ilə ayrılan dövlət vəsaitlərinə baxdıqda çox şübhəli məsələlər görmək olar. Onlardan biri də Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinə tabeli Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun keçirdiyi tenderdə özünü açıq şəkildə göstərir.
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin strukturuna daxil olan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu tərəfindən keçirilmiş bir tender ətrafında araşdırma aparmışıq. Tender heyvan kəsimi məntəqəsinin tikintisi ilə bağlıdır. Sözügedən qurumun əsasnaməsində isə göstərilir ki, İnstitut qida təhlükəsizliyi sahəsinin elmi əsaslarını işləyib hazırlamaq və Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinə təqdim etmək, hüquqi və fiziki şəxslər üçün qida təhlükəsizliyi göstəriciləri üzrə tədqiqat xidmətləri göstərmək, qida təhlükəsizliyi sahəsində elmi, texniki və praktiki məsləhət xidmətlərinin göstərilməsini həyata keçirmək, qida təhlükəsizliyi sahəsində laboratoriya sisteminin inkişafı ilə bağlı təkliflər vermək, qida zəncirinin bütün mərhələlərində fəaliyyət göstərən subyektlərdə qida təhlükəsizliyi göstəriciləri üzrə tədqiqatların aparılması ilə bağlı xidmətlərin göstərilməsini təşkil etmək, yüksəkixtisaslı kadrların qida təhlükəsizliyi sahəsində elmi-praktiki araşdırma və tədqiqat işlərinin aparılmasına köməklik göstərmək kimi vəzifələr daxildir. Elmi-tədqiqat və digər bu kimi işlərin həyata keçirilməsinə cavabdeh olan İnstitutun tikinti işlərinə də səlahiyyətlərinin olub-olmaması barədə məlumatlar göründüyü kimi əsasnaməsində yoxdur.Bəs İnstitut heyvan kəsimi məntəqəsinin tikintisinə dövlət vəsaitini hansı əsaslarla ayırıb? İnstitutun keçirdiyi tenderə diqqət yetirdikdə nələri görmüş oluruq.
Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutu Ağdam rayonu Quzanlı qəsəbəsində kiçik ölçülü heyvan kəsim məntəqəsinin tikintisi işlərinin satın alınması üzrə 16.03.2021-ci il tarixdə keçirilmiş olduğu açıq tenderdə 402 207.6 manat dəyərində satınalma müqaviləsi “ARAS GROUP” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti ilə bağlanmışdır.
Burada kiçik bir heyvan kəsimi məntəqəsinin tikintisinə İnstitut tərəfindən ayrılan qeyd etdiyimiz dövlət vəsaitinin şişirdildiyini görməmək mümkün deyil. Məsələn, internet resursursları üzərindən apardığımız araşdırmalarda 2018-ci ildə Zərdab rayonunda ət kəsimi məntəqəsinin açılışı olub. Müasir tələblərə uyğun, baytarlıq-sanitariya və sanitariya-gigiyena tələblərinə tam cavab verən, sahəsi 108 kvadratmetr olan heyvan kəsimi otağından, 24 kvadratmetr olan laboratoriyadan, hər birinin sahəsi 14,4 kvadratmetr olan 6 ədəd ət satışı otaqlarından ibarət heyvan kəsimi məntəqəsinin smeta dəyəri 75 min manat olub.
Qeyd edək son dövrlər bu tip ət kəsimi məntəqələri respublikanın bütün rayonlarında yaradılır. Bu məntəqələrə sərf olunan vəsaitlər açıqlanmasa da sahəsindən və görünüşündən o qədər də böyük vəsaitin sərf olunmadığını təxmin etmək olar. Bəs tender elanında da qeyd edildiyi kimi Quzanlı qəsəbəsində kiçik ölçülü 1 ədəd heyvan kəsim məntəqəsinin tikintintisinə yarım milyon manat civarında dövlət vəsitinin ayrılması nə dərəcədə real görünür? Məsələnin digər maraqlı tərəfi isə İnstitutun müqavilə bağladığı MMC-dədir. Bu MMC-nin analoji işlərdə təcrübəsinin olub-olmaması o qədər də önəmli deyil. Çünki kiçik bir tikinti işini bu gün beş-on nəfərlik bir dəstə ilə hər kəs apara bilər. Əsas olan bu MMC nin kimə məxsus olmasıdır.MMC kimə məxsusdur,və yaxud arxasında kimlər ola bilər?
Kommersiya qurumunun hüquqi şəxslərin dövlət reyestrinə daxil edilmiş məlumatlarında “ARAS GROUP” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin 16.01.2014-cü il tarixdə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin Bakı şəhəri Lokal Gəlirlər Baş İdarəsində dövlət qeydiyyatına alındığı göstərilir. Reyestr məlumatlarında nizamnamə kapitalı 10 manat olan MMC-nin hüquqi ünvanının BAKI ŞƏHƏRİ YASAMAL RAYONU, PARLAMENT PR., ev 4A, MƏHƏLLƏ 500, m. 35, qanuni təmsilçisi kimi isə Sultanov Azad Yusif oğlu qeyd olunub.
MMC-nin adı 14.04.2020-ci il və 03.06.2020-ci il tarixə olan məlumatlarda Koronavirus pandemiyasından zərər çəkdiyinə görə muzdlu işçilərinə əmək haqqının müəyyən hissəsinin ödənilməsi üçün dövlətdən maliyyə dəstəyi almış vergi ödəyicilərinin siyahısında yer alıb. Digər maraqlı məsələ isə ondan ibarətdir ki, MMC-nin qanuni təmsilçisi kimi göstərilən Sultanov Azad Yusif oğlunun adı “DOST iş Mərkəzi” MMC ilə əmək müqaviləsi bağlanılmış Neftçala rayonu üzrə oktyabr ayında əməkhaqqı alan ictimai işçilərin siyahısında da yer alıb.Bu bir oxşarlıqdır,təsadüfdür deyə bilmərik. Amma görsənən odur ki,Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun müqavilə bağladığı MMC-nin fəaliyyətində şübhələr doğuran suallar çoxdur. Bəlkə elə İnstitutun Salyan rayonunda doğulmuş sədri Sadiq Məmmədovla yaxından,uzaqdan qohumluq telləri var. Bu da bəlli deyil.Bəlli olan odur ki, 10 manat nizamnamə kapitalı olan,qanuni təmsilçisinin “DOST iş Mərkəzi” MMC ilə ayda 250 manata əmək müqaviləsi bağladığı bir MMC ilə 402 207.6 manat dəyərində bağlanılan satınalma müqaviləsi ya ləğv edilməli, ya da hüquqi qiymət verilməlidir.(aktualinfo.org)