AZ
RU
Vaqif Əliyevin ailə biznesi: Hindistanlı Hema, onlarla yeni şirkət, böyük işlər...
%20(Copy)90.jpg)
Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (SOCAR) yüksək vəzifəli şəxslərinin tutduqları postun verdiyi imkanlardan sui-istifadə etməklə külli miqdarda gəlir əldə etmələrinə dair həm yerli, həm xarici mətbuatda onlarla yazı gedib. Bu yazılarda SOCAR vəzifəlilərinin xarici ölkələrdəki, eləcə də Azərbaycandakı biznesinə dair ciddi faktlar yer alır.
Yenixeber.org: Haqqında yerli və xarici mətbuatda çoxsaylı materiallar yer alan SOCAR rəsmilərindən biri də şirkətin Sərmayələr İdarəsinin rəisi, “SOCAR Türkiyə” şirkətinin İdarə Heyətinin sədri Vaqif Əliyevdir. Uzun illərdir bu iki vəzifəni icra edən V.Əliyevin yalnız tutduğu görəvlərə görə aldığı maaşla dolanmadığı üzə çıxmaqdadır.
V.Əliyevin SOCAR yetkilisi olaraq öz mövqeyindən ailə biznesini çiçəkləndirmək üçün necə istifadə etdiyinə dair faktlara keçməzdən öncə onun Türkiyədəki fəaliyyəti barədə qısa məlumat vermək yerinə düşər. Hansı ki, bu fəaliyyətin bir ucu gedib FETÖ-yə çıxır. 2016-cı ildə “SOCAR-Türkiyə”də FETÖ-nün necə kök saldığına dair Türkiyə mətbuatında gedən məlumatlardan aydın olur ki, qardaş ölkə hüquq-mühafizə orqanlarının araşdırmaları şirkətdə çox mühüm vəzifələr tutan şəxslərin Fətullah Gülənin adamı olduğunu üzə çıxarıb. Bunlar V.Əliyevin müavini Samir Kərimli, İctimaiyyətlə əlaqələr direktoru Ömər Adsız, baş hüquq müşaviri Fateh Yigit, insan resursları üzrə direktor İlqar Mehmetoğlu, nəhayət, maliyyə qrupunun rəhbəri Berkan Atəşdir. Sonuncunun – Berkan Atəşin bioqrafiyasına nəzər saldıqda, V.Əliyevin onu nə məqsədlə şirkətin maliyyə qrupunun başına gətirdiyi ciddi suallar yaradır. Məsələ burasındadır ki, B.Atəş birja fırıldaqçılığı sahəsində “ad-san” qazanmış şəxslərdən biri olub. O, “SOCAR Türkiyə”dəki mühüm vəizfəyə gələnədək bir neçə dəfə birja fırıldaqçılığı ittihamı ilə Türkiyə polisi tərəfindən saxlanıb, birja əməiyyatlarında iştirakı dəfələrlə qadağan olunub. Nəhayət, 2016- cı ildə Gülən təşkilatının üzvü olduğu iddiaları gündəmə gəlib, bundan sonra vəzifəsindən istefa verib.
Maraqlıdır ki, az qala bütün yaxın ətrafı FETÖ-çü olan V.Əliyevin barəsində Gülənlə əlaqələrinə dair Türkiyə mətbuatında çoxsaylı materiallar yer alsa da, özü prosesdən quru çıxa bilib. Onun 2016-cı ildə Azərbaycan mətbuatına verdiyi məlumatda SOCAR-a məxsus “Petkim Petrokimya Holding A.Ş.” baş direktoru Saadettin Korkut və müxtəlif departamentlərdə çalışan 27 nəfərin FETÖ bağlantılarına görə işdən azad olunduğu deyilir. V. Əliyev əlavə edib ki, “SOCAR Türkiyə” müxtəlif departamentlərdə çalışan 4 işçinin müqaviləsinə xitam verərək onlarla yollarını ayırıb: “SOCAR rəhbərliyi Türkiyənin bu çətin günlərdən güclənərək çıxacağına inanır. Biz bütün enerjimizlə Türkiyənin yanında olmaq üçün buradayıq və yatırımlarımıza da davam edəcəyimizi bildirmək istəyirik”.
FETÖ-dən qurtulan Vaqif Əliyev Azərbaycanda da istintaqdan yayına biləcəkmi?
Beləliklə, V.Əliyev nəinki istintaqdan kənarda qala bilib, həm də hər iki vəzifəsini qoruyub saxlamağı bacarıb. Hansı ki, bu vəzifələrdən ailə biznesinin çiçəklənməsi üçün gen-bol yararlanmaqdadır. V.Əliyevin oğluna, kürəkəninə, kürəkəninin qohumlarında, özünün baldızlarının övladlarına yaratdığı “şərait”lə bağlı AFN-də ötən günlərdə geniş məlumat dərc edilib. Onun baldızı oğlanlarından biri olan Nicat Qarayevin “Azfen” şirkətindəki maxinasiyaları, həmin maxinasiyalarda V.Əliyevin və oğlu Orxan Əliyevin, eyni zamanda V.Əliyevin digər qohumlarının iştirakına, eyni zamanda Baş Prokuror Yanında Korrupsiyaya Qarşı Mübarizə İdarəsində başladılan cinayət işi, N.Qarayevin həbsi və s. hallara dair məlumatlarla aşağıdakı linklərdən tanış ola bilərsiz:
Apardığımız kiçik bir araşdırma ilə bu V.Əliyevin ailə biznesinin SOCAR-dan əldə etdiklərinə dair təsəvvür yaratmağa çalışdıq. Məlum oldu ki, V.Əliyevin ailə biznesini oğlu Orxan Əliyev yürüdür. Yaşının az olmasına baxmayaraq, O.Əliyev hələ 2009-cu ilin dekabrında Böyük Britaniyada “Scanex Projected Limited” şirkətini qeydiyyata aldırıb. Şirkət ilk öncə 48 Queen Ine Street London W1G 9JJ ünvanında qeydiyyata alınıb. Bu ünvan O.Əliyevin Londonda qeydiyyatda olduğu ünvanla eynidir. 2017-ci ilin fevralında isə şirkətin hüquqi ünvanı 13 John Prince`s Street 2-ci mərtəbə London W1G 0JR-a dəyişilib. Şirkət barədə qeydiyyat reyestrində onun nəqliyyat və logistika sahəsində fəaliyyət göstərdiyi qeyd edilir.
2010-cu ilin oktyabrında Bakıda hüquqi şəxslərin dövlət reyestrində “Scanex Projected Limited” MMC və “Scanex Projected Limited” şirkətinin Azərbaycan Respublikasındakı filialı qeydiyyata alınıb. Hər iki şirkətin hüquqi ünvanı Bakı şəhəri Yasamal rayonu Cəfər Cabbarlı 44 – “Kaspian Plaza” ilə eynidir. Hər iki şirkətin hüquqi təmsilçisi də eynidir - Orxan Əliyev.
Dövlət qurumlarının keçirdiyi tenderlərin reyestrində qeydiyyatdan keçən tenderlərin siyahısında bu şirkətlərin adına rast gəlinmir. Yəni Azərbaycanda hansı qurumlardan sifarişlər aldığı açıqlanmır. Şirkətin internet resursu da mövcud deyil. Amma Böyük Britaniyanın maliyyə reyestrində şirkətin son 5 illik maliyyə göstəricilərindən bir qismi açıqlanır. Həmin məlumatdan aydın olur ki, 2014-cü ildə şirkətin cəmi öhdəlikləri 3 milyon 172 min funtsterlinq, 2015-ci ildə 4 milyon 641 min funtsterlinq, 2016-cı ildə 6 milyon 150 min funtsterlinq, 2017-ci ildə 7 milyon 644 min funtstrelinq, 2018-ci ildə isə 9 milyon 160 min funtsterlinq təşkil edib. Bunun qarşılığında cari aktivlərinin dəyəri müvafiq olaraq 8 milyon 874 min, 10 milyon 902 min, 13 milyon 11 min, 15 milyon 111 min, 17 milyon 307 min funtsterlinq olub. Bu illərdə şirkətin xalis gəliri müvafiq olaraq 5 milyon 702 min, 6 milyon 261 min, 6 milyon 861 min, 7 milyon 467 min, 8 milyon 147 min funtsterlinq təşkil edib. Bu qədər gəlirin haradan əldə olunduğuna dair məlumatlar açıq deyil.
Hindistan əsilli Hema Noronha və Kənan Sadıqlını Əliyevlər ailəsi ilə nə bağlayır?
Hazırda şirkətin direktoru Hindistan əsilli Hema Noronha adlı xanımdır. O, “Scanex Projected Limited” şirkətinə 2016-cı ildən başçılıq edir. 2017-ci ildən isə şirkətin hüquqi qeydiyyat ünvanı indiki yerindədir. Maraqlıdır ki, bu ünvanda Hema Noronhanın iştirakı ilə yaradılmış, əksəriyyəti hazırda fəaliyyətini dayandırmış olan onlarla şirkət qeydiyyatdan keçib.
Digər maraqlı məqam budur ki, şirkətin Bakıda filialı 2010-cu ildən fəaliyyət göstərsə də, onunla bağlı hər hansı layihələrin icrasına dair açıq məlumatlar yox dərəcəsindədir. Sadəcə, iş elanlarıdır, vəssalam. Əvəzində isə “ScanEX Enterprises Limited” şirkətinə dair məhdud məlumatlara rast gəlinir. Qeydiyyat yeri, ölkəsinə dair açıq mənbələrdə heç bir məlumat olmayan bu şirkətin Bakıdakı fəaliyyəti 2009-cu ildən başlasa da, Azərbaycanda filialını 2016-cı ildə yaradıb. Filialın hüquqi təmsilçisi və direktoru V.Əliyevin qızının qaynı (yaxud da kürəkəninin yaxın dostu) olduğu deyilən Sadıqlı Kənan Soltan oğludur.
1976-cı il təvəllüdlü Hema Noronha hazırda fəaliyyətdə olan 77 şirkətdə bu və ya digər vəzifəni daşıyır. Böyük Britaniyanın rəsmi reyestrində verilən məlumata görə, Hema Noronha indiyə qədər 15 şirkətdən işdən ayrılıb, bağlanmış olan 60 şirkətdə vəzifə sahibi olub. Ən çox vəzifədə olduğu şirkət “Planet Continental Limited” şirkətidir – 3 il 10 ay 25 gün burada vəzifədə olub. Hazırda onun vəzifə daşıdığı şirkətlərin ümumi bank hesablarında olan vəsaitlərin həcmi 624,9 min funt sterlinqdir. Onların ümumi aktivlərinin cari dəyəri 19,6 milyon funt sterlinq, ümumi cari öhdəlikləri 5,7 milyon funt sterlinq, cari kapitalı isə 901,8 min funt sterlinqdir.
“Körpə” şirkətin böyük işləri…
“ScanEX Projects Limited” şirkətinin Linkedin şəbəkəsindəki səhifəsində verilən məlumatda şirkətin mənzil-qərargahının Londonda yerləşdiyi qeyd olunur. Əsas fəaliyyət sahəsi kimi avtomobil nəqliyyatı ilə yükdaşımaların təşkili, gömrük sənədləşmələri göstərilir: “Nəqliyyat xidmətləri sahəsində ən böyük şirkətlərdən biri olaraq pikapların, yük maşınlarının, avtobusların, ağır və tikinti texnikasının icarəsini, həmçinin avtomobillərin satışını təklif edirik”. Daha maraqlısı isə budur ki, şirkətin icraçı direktoru olaraq “ScanEX Enterprises Limited” şirkətinin direktoru olan Kənan Sadıqlı göstərilir. Baxmayaraq ki, “ScanEX Enterprises Limited” “Dəmirçi Tauerdə”, “ScanEX Projected Limited” isə “Kaspian Plaza”da hüquqi qeydiyyatdadır, hər iki şirkətin əlaqə telefonu da eynidir – 012 4047596.
Bu faktlar əslində hər iki şirkətin V.Əliyevin oğlu O.Əliyevin rəhbərliyi altında olduğunu göstərir.
Qeyd edək ki, “ScanEX Enterprises Limited”in də dövlət qurumlarının tenderlərində iştirakına dair hər hansı məlumat yoxdur. Amma şirkətin internet saytında verilən məlumatlardan aydın olur ki, SOCAR-ın iştirakı ilə Azərbaycanın neft-qaz sektorunda icra olunan çoxmilyardlı layihələrdə icraçı qismində iştirak edən əksər şirkətlərdən sifarişlər ala bilib.
Bu şirkətlər arasında “Worley-Parsons”, “Tecnicas Reunidas”, “Tekfen” kimi sırf xarici mənşəlilərlə yanaşı, SOCAR-a məxsus “BOS Shelf”, “SOCAR Cape”, “Azfen” BM, CPC, “Azərkimya” da var. Aydın məsələdir ki,V.Əliyevin dəstəyi olmasaydı, 2009-cu ildə yaradılan bir şirkət cəmi bir neçə aydan sonra dünya neft nəhənglərinin oynadığı meydançada “oynaya” bilməzdi.
Yeri gəlmişkən, yayılan məlumatlara görə, V.Əliyevin əldə edərək oğlunun adına İsveçrə banklarında saxladığı pullar da təhlükədədir. Belə ki, ötən il mətbuatda yayılan məlumata görə, O.Əliyevin İsveçrə banklarında olan 28 milyon dollarlıq hesabı dondurulub. V.Əliyev və oğlu bu məlumatı nə təkzib, nə də təsdiq ediblər.
Bu yazıda V.Əliyevin biznes imperiyasının kiçik bir qismi barədə məlumat verdik. Növbəti yazılarımızda isə daha geniş faktları açıqlamağa çalışacağıq…
(AFN.az)
.jpg)
