Bəşər Əsəd rejiminin süqutundan sonra Suriyada yeni rəhbərliyin formalaşdırılması istiqamətində müzakirələr aparılır.

Yenixeber.org: Türkiyənin “Karar” qəzeti, ölkənin gələcək rəhbərliyində yer ala biləcək 10 potensial namizədin siyahısını dərc edib. Bu siyahıda keçmiş Baş nazir Riyad Hicab və Suriya silahlı müxalifətinin lideri Əhməd əl-Şaraa ( Məhəmməd əl-Qolani (Culani) kimi tanınır) da yer alır.

Potensial namizədlər:

1. Riyad Hicab: 2012-ci ildə Suriya Baş naziri vəzifəsindən istefa edərək müxalifətə qoşulan Hicab, beynəlxalq aləmdə tanınmış siyasi fiqurdur.



2. Əhməd əl-Şaraa: Suriya silahlı müxalifətinin liderlərindən biri olan əl-Şaraa, münaqişə dövründə müxalifətin əsas simalarından biri kimi tanınır. Onun adı daha çox Əbu Məhəmməd əl-Qolani (Culani) kimi önə çıxıb. Suriyadakı “Heyət Təhrir əş-Şam” (HTŞ) qruplaşmasının lideridir. 1982-ci ildə Səudiyyə Ərəbistanının Ər-Riyad şəhərində anadan olub. Ailəsi Suriyanın Qolan bölgəsindən olduğu üçün “Qolani” (Colani) təxəllüsünü istifadə edir. 

1989-cu ildə, yeddi yaşında ikən ailəsi ilə birlikdə Suriyaya qayıdan Qolani, gəncliyini Dəməşqin Mezze məhəlləsində keçirmişdir. Dəməşq Universitetinin Media fakültəsində təhsil alsa da, təhsilini yarımçıq qoyaraq 2000-ci illərin əvvəllərində İraqda ABŞ qüvvələrinə qarşı mübarizəyə qatılmışdır. 

Mosulda ABŞ qüvvələrinə qarşı döyüşdükdən sonra Əbu Musab əl-Zərqavinin rəhbərlik etdiyi İraqdakı Əl-Qaidəyə qoşulmuşdur. 2006-cı ildə ABŞ qüvvələri tərəfindən həbs edilərək Əbu Qreyb, Taci və Bukka həbsxanalarında beş il saxlanılmışdır. 2011-ci ilin martında azad edildikdən sonra Suriyaya qayıdaraq vətəndaş müharibəsində iştirak etmiş və 2012-ci ilin əvvəlində “Nusra Cəbhəsi”ni qurmuşdur. 

2016-cı ildə “Nusra Cəbhəsi”ni ləğv edərək, 2017-ci ildə “Heyət Təhrir əş-Şam” təşkilatını yaratmışdır. Bu qruplaşma Suriyada fəaliyyət göstərən ən güclü silahlı müxalifət qruplarından biri hesab olunur. 

***

Qeyd olunan digər namizədlər arasında Azərbaycan ictimaiyyətinə çox da məlum olmayan müxtəlif siyasi və hərbi liderlər, həmçinin vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri yer alır.

Suriyada yeni rəhbərliyin formalaşdırılması prosesi beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən diqqətlə izlənilir. Xüsusilə, ABŞ və Avropa İttifaqı, Suriyada demokratik keçidin təmin olunması və insan hüquqlarının qorunması istiqamətində çağırışlar edir.

Türkiyə də Suriyadakı proseslərə yaxından nəzarət edir və bölgədə sülh və sabitliyin təmin olunması üçün diplomatik səylərini artırır. Türkiyə rəsmiləri, Suriyada hər hansı bir keçid prosesinin Suriyanın ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə hörmətlə yanaşılaraq həyata keçirilməsinin vacibliyini vurğulayır.

Suriyada yeni rəhbərliyin formalaşdırılması prosesi mürəkkəb və çoxşaxəlidir. Ölkənin müxtəlif etnik və dini qruplarının maraqlarının nəzərə alınması, həmçinin uzun illər davam edən münaqişənin yaratdığı dərin yaraların sağaldılması üçün genişmiqyaslı islahatların aparılması zəruridir.

Beynəlxalq ictimaiyyətin dəstəyi ilə Suriyada inklüziv və demokratik bir hökumətin qurulması, ölkənin yenidən qurulması və qaçqınların geri qayıtması üçün mühüm addım olacaq.

Qeyd edək ki, “Karar” qəzetində dərc olunan siyahı rəsmi xarakter daşımır və namizədlərin seçimi ilə bağlı yekun qərarlar hələ qəbul edilməyib. Buna baxmayaraq, bu cür müzakirələr Suriyanın gələcəyi üçün atılacaq addımların ilkin göstəricisi kimi qiymətləndirilir.(musavat)