Paşinyan hakimiyyəti, bir neçə yüz rus əsgərinin Ermənistanı tam nəzarətə götürmək üçün yetərli olduğunu bilir, ona görə də, KTMT-nın bu ölkədə hərbi təlimlər keçirtmək planlarına israrla müqavimət göstərir... Rəsmi İrəvan Kremllə münasibətlərin gərginləşdiyi bir vaxtda KTMT bayrağı altında Rusiya hərbçilərinin Ermənistana gəlişini işğal təhlükəsi hesab edir...

Yenixeber.org: Ermənistan Rusiya ilə qarşıdurma vəziyyətini artıq son həddə çatdırıb. Rəsmi İrəvan olduqca təhlükəli və riskli oyunda əlində olan son manevr imkanlarını da xərcləyir. Və bir müddət də belə davam edərsə, Paşinyan hakimiyyəti tamamilə küncə sıxışdırılmış duruma düşən bilər.

Məsələ ondadır ki, rəsmi İrəvan ABŞ və Qərbin şirnikləndirici vədlərinə qarşılıq verməyə çalışır. Ancaq Paşinyan hakimiyyəti Ermənistanın Rusiyaya qarşı atdığı addımların ABŞ və Qərbin dəstəyini qazanmadığından da şikayət edir. Əslində, Ermənistanın Rusiya qarşıdurmada üzləşdiyi ən böyük təhlükə də məhz bu məqamdan qaynaqlanır.

Maraqlıdır ki, Paşinyan hakimiyyətinin Kremli hədəfə aldığı addımlar kifayət qədər ciddi məzmun daşıyır. Belə ki, son vaxtlar Rusiyanın Ermənistandakı 102-ci hərbi bazası və İrəvandakı səfirliyi qarşısında təhqiramiz şüarlarla aksiyalar keçirilir. Həmin aksiyalarda Rusiya düşmən və işğalçı elan edilir.

Digər tərəfdən isə rəsmi İrəvan KTMT-nın Ermənistanda keçirilməsi planlaşdırılan hərbi təlimləri reallaşdırmaqdan da imtina etdi. Bu barədə baş nazir Nikol Paşinyanın açıqlamasına Kremldən və KTMT qurumlarından təkzib gəldi. Yəni, Ermənistanın bu məsələ ilə bağlı KTMT-nı rəsmi şəkildə məlumatlandırmadığı bildirildi.

Ancaq rəsmi İrəvan deyəsən, bu məsələdə israrçı davranmaq niyyətində qətidir. Çünki, Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin son açıqlamasında rəsmi İrəvanın KTMT-nın hərbi təlimləri ilə bağlı mövqeyi növbəti dəfə təsdiqlənib. Üstəlik, KTMT qurumlarına Ermənistanın rəsmi məlumatlandırması ilə bağlı müraciətinin daha diqqətlə araşdırılması məsləhət görüldü.

Belə anlaşılır ki, rəsmi İrəvan Rusiya və KTMT ilə münasibətlərinə yenidən baxır. Kremlin Ermənistanı bu qurumda tutmaq cəhdlərinə müqavimət göstərməyə çalışır. Hətta Rusiyanın hegemonluğu altında olan qurumlarla "iplərin qoparılmasına" yönəlik mövqeyini sərtləşdiyini sezdirir. Və bunun bəzi səbəbləri barədə məlumatlar Ermənistan cəmiyyətinə təbliğ olunur.

Ermənistan mətbuatında yayılan məlumatlara görə, rəsmi İrəvan ölkənin suverenliyini qorumaq niyyətindədir. Rusiyanın 102-ci hərbi bazası və İrəvandakı səfirliyi qarşısında keçirilən aksiyada Kremlin düşmən, işğalçı elan edilməsinin səbəbləri məhz bu niyyətlə izah olunur. Erməni mətbuatı iddia edir ki, KTMT-nın hərbi təlimləri Ermənistan üçün qeyri-rəsmi işğal əməliyyatına çevrilə bilər. Güya Rusiya KTMT-nın hərbi təlimlərini bəhanə edərək, Ermənistana qoşun yeritmək planı hazırlayıb. Və hərbi təlimlər sona çatdıqdan sonra Kreml rəsmi İrəvana siyasi-diplomatik kanallar vasitəsilə ultimatium verərək, Rusiya qoşunlarını Ermənistandan çıxartmayacaq.

Göründüyü kimi, Paşinyan hakimiyyəti demək olar ki, açıq şəkildə Rusiyanı Ermənistana qarşı işğal planı qurmaqda suçlayır. Üstəlik, belə ittihamlar Ermənistanın rəsmi şəxsləri tərəfindən gündəmə gətirilir. Belə ki, Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan açıq mətnlə bildirmişdi ki, Kreml bu ölkənin Rusiya-Belarus İttifaq dövlətinin tərkibinə daxil olması üçün təzyiqləri artırıb. Rusiya bu ittihamları dərhal təkzib etsə də, rəsmi İrəvan mövzunun daha da inkişaf etdirilməsinə üstünlük verdi.

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan bəyan etdi ki, Rusiya ilə hərbi müttəfiqlik olduqca riskli xarakter daşıyır. Erməni baş nazir vurğuladı ki, bu hərbi müttəfiqlik Ermənistanın təhlükəsizliyini təmin deyil, məhz təhdid edir. Yəni, bu, o deməkdir ki, Rusiya hazırda Ermənistana qarşı ciddi təhlükə törədən dövlətdir.

Təbii ki, Paşinyan hakimiyyətinin bu ittihamları və davranışları Rusiya ilə münasibətlərdə bütün "qırmızı cizgiləri" aşır. Kremlin rəsmi İrəvanın bu qarşıdurma kursuna nə qədər səbr göstərəcəyi hələlik məlum deyil. Ancaq Kremlə yaxın siyasi dairələrin Ermənistanı birmənalı şəkildə nankorluqda suçlaması Rusiyanın səbrinin uzun müddət davam edəcəyinə şübhə yaradır. Çünki həmin siyasi dairələr Kremli açıq şəkildə Paşinyan hakimiyyətini cəzalandırmağa və dərhal Ermənistana qoşun yeritməyə də çağırırlar.

Əlbəttə ki, başqa vaxt olsaydı, Kreml fərqli durumda Ermənistanın bu nankorluğunu çoxdan sərt şəkildə cəzalandırardı. Əslində, cəmisi bir il əvvəl Paşinyan hakimiyyəti də Rusiyaya qarşı "qırmızı cizgiləri" belə kobud və təhqiramiz şəkildə aşmağa cəsarət belə, etməzdi. Görünür, Rusiyanın Ukraynada "savaş bataqlığı"na düşərək, zəifləməsi rəsmi İrəvanı həddindən artıq cəsarətləndirib. Paşinyan hakimiyyəti yəqin ki, Rusiya üçün hazırda hər bir əsgərin və hərbi texnika vahidinin hesabda olduğuna arxayındır.

Halbuki, Rusiyanın Ermənistanı yenidən hərbi-siyasi cəhətdən tam nəzarət altına qaytarması üçün elə də böyük güc tətbiqinə ehtiyac yoxdur. Yəni, bir necə yüz rus əsgəri və 5-10 tankla bu məsələ dərhal həll edilə bilər. Çünki Ermənistan ordusu demək olar ki, mövcud deyil, silahlı dəstələrə çevrilmiş hərbi birləşmələr isə döyüş qabiliyyətindən və savaş həvəsindən çox-çox uzaqdır.

Təbii ki, Paşinyan hakimiyyəti də bu reallığı tam dəqiqliyi ilə bilir. Ona görə də, KTMT-nın Ermənistanda hərbi təlimlər keçirtmək planlarına israrla müqavimət göstərməyə çalışır. Rəsmi İrəvan Kremllə münasibətlərin gərginləşdiyi bir vaxtda KTMT bayrağı altında Rusiya hərbçilərinin Ermənistana gəlişini işğal təhlükəsi çərçivəsində nəzərdən keçirir. Və Rusiyanın Ermənistana qarşı işğal planı qurması barədə ittiham məzmunu daşıyan iddialar da məhz bu qorxudan qaynaqlanır.

Maraqlıdır ki, Kreml hələlik maksimum səviyyədə təmkinli davranmağ üstünlük verir. Rəsmi İrəvanın ardıcıl xarakter daşıyan birbaşa və dolayısı ittihamlarına sadəcə, rəsmi açıqlamalarla cavab verməklə kifayətlənir. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi təmsilçisi Mariya Zaxarova son açıqlamasında Ermənistanın ittihamlarının çaşqınlıqla qarşılandığını vurğulayıb. O, bildirib ki, rəsmi İrəvanın Rusiyanın Ermənistan üçün hərbi təhlükə törətməsi barədə iddiaları mənasız və absurddur.

Digər tərəfdən, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin təmsilçisi Paşinyan hakimiyyətinə bəzi önəmli məqamları da xatırladıb. Onun sözlərinə görə, Rusiya qoşunları onilliklər boyu Ermənistanın sərhədlərini qoruyur, təhlükəsizliyini təmin edir. Və rəsmi İrəvan Rusiyanın Ermənistana göstərdiyi analoji hərbi dəstəyin olmadığı situasiyanı da təsəvvür etməyə çalışmalıdır.

Belə anlaşılır ki, Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi təmsilçisi Mariya Zaxarova hər halda, Ermənistanı dolayısı ilə təhdid etməyi də unutmayıb. Ancaq o, rəsmi İrəvanı qoşun yeritməklə deyil, Rusiya hərbi qüvvələrinin Ermənistandan çıxarılma ehtimalı ilə hədələməyə üstünlük verib. Yəni, Paşinyan hakimiyyətini Rusiya qoşunları çıxacağı təqdirdə, Ermənistanın özünü xarici hərbi təhdidlərdən necə qoruyacağı barədə düşünməyə çağırıb. Və həm Rusiya, həm də Paşinyan hakimiyyəti tam dəqiqliyi ilə bilir ki, Ermənistanın özünü xarici hərbi müdaxilə təhlükəsindən qorumaq imkanları ümumiyyətlə, mövcud deyil.

Elçin XALİDBƏYLİ,
Siyasi ekspert