“Şahvələd Çobanoğlu belə addım atsa, intihar edərəm”

Xeberinfo.com:   Elnur Astanbəylinin AzNews.az-a müsahibəsini təqdim edirik: 

– Elnur bəy, səndə yaş neçə oldu?
– 35-i artıq geridə qoymuşuq, indi 36-nın içindəyəm... 

– Məncə, daha yaşlı görünürsən. 
– İlk dəfə səndən eşitmirəm bunu, bir növ adətkardayam...

– Yaşlı görünmək xoşuna gəlir?
– Hər halda buna görə xoşbəxt də olmuram. 

– Təkcə zahirən yox, həm də danışanda elə bil hazır xalq yazıçısısan...
– Hə, bəzən daxilən də yaşlı təsir bağışladığımı deyirlər, bu da məni ikiqat kədərləndirir.

– Səni müdrik görürlər, niyə kədərlənirsən ki?
– Əlbəttə, müdriklikdə pis bir şey yoxdu, amma Azərbaycan reallığında bu bir az fərqli assosiasiya doğurur. 

– Necə yəni?
– Məsələn, elə biri sən özün, deyirsən ki, “hazır xalq yazıçısına oxşayırsan”. Görürsənmi, müdriklik bizdə necə fərqli assosiasiya doğurur? (gülür) 

– Çox yaşamaq gözəldi, elə deyilmi?
– Belə bir klişe var, deyirlər, “Azərbaycan uzunömürlülər diyarıdır”. Ancaq mənə elə gəlir, bizdə insanlar hətta fiziki cəhətdən uzun yaşasalar belə, mənəvi cəhətdən çox tez ölürlər. 

– Səncə, niyə? 
– Çünki biz həyatın sərt üzünə, ağır şərtlərinə, xüsusən sosial tələblərə, məişət qayğılarına tez təslim oluruq. Bir dəfə də demişdim bunu, 50-dən sonra azərbaycanlıların sınaq yaşıdır. Vicdanına çox inandığımız, uzun illər həqiqətin müdafiəsində dayanan adamların təxminən elə bu yaşdan sonra bir göz qırpımında mənəvi intiharının şahidi oluruq. Fikir vermişəm, bir çoxları 50 yaşa kimi mənəvi baxımdan çox sağlam gəlirlər, güclü gəlirlər, amma ondan sonra adətən dəhşətli sınma başlayır...

– Qarşıda sənin də 50 yaşın var. Nə bilirsən 50-dən sonra necə olacaqsan?
– Gələcəyin ən böyük özəlliyi və gözəlliyi ondadır ki, onu proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Amma hər halda bu gün özümü vətəndaş olaraq mənəvi cəhətdən sağlam, bütün qəlbimlə inandığım dəyərlərə bağlı hesab eləyirəm. Bu dəyərləri mümkün qədər satmamağa, kimlərinsə və nələrinsə ayağına verməməyə çalışıram... 

– İnandığın dəyərlər nədi ki? 
– Guya bilmirsən?

– Deyək ki, bilmirəm...
– Yalan danışmaq olmaz, riyakarlıq olmaz, oğurluq eləmək, harama əl uzatmaq olmaz, başqasının haqqını yemək, başqasının cibinə girmək olmaz... Bizim ölkə, xalq olaraq indi bunlara ehtiyacımız var!

– Ömür boyu satmamağa çalışdığın dəyərlər bunlardımı?
– Mən ümumbəşəri əxlaq haqqında danışıram. Bütün xalqların incəsənəti, folkloru, hətta dini kitabları belə eyni normativləri diktə eləyir. Yalan olmaz, haram olmaz, oğurluq olmaz və s. Sadəcə, indi dünyada bu normativləri həyata keçirə biləcək idarəetmə sistemini yaradan və yarada bilməyən xalqlar var. Mən xalqımı məhz birincilərdən biri kimi görmək istəyirəm, bu qədər sadə və bəsit. 

– Özünü şair kimi uğurlu sayırsanmı? 
– “Uğurlu şair” olmur, məncə. Şair ya olur, ya da olmur. İndi sən durub soruşsan ki, mən özümü şair necə, sayırammı, incimə, bu sənin tərəfindən müstəsna həyasızlıq nümunəsi olardı. (gülür)

– Yerli müəlliflərdən kimlərin romanını bəyənirsən və inanırsan ki, o gələcəkdə daha ciddi əsərlər yazacaq. 
– Sonuncu oxuduğum yerli roman Seymur Baycanın “Qukark”ıdır. Bütün tənqidi tərəfləri ilə birlikdə yaxşı romandır. Son oxuduğum yerli nəsr kitabı isə İkinci Mahmudun hekayələr toplusudur, içində bəyəndiyim və bəyənmədiyim mətnlər oldu. Azərbaycan ədəbiyyatının gələcəyinə ümidli baxıram, sadəcə, o gələcəyin bir o qədər də yaxın olmadığına inanıram. 

– Sazla aran necədi? Saz çala bilirsənmi? 
– Saz çala bilmirəm, baxmayaraq ki, atam çox istəyirdi, öyrənim, qismət deyilmiş, alınmadı. Uşaqlıqda da beləydi, indi də belədir – mən sazı dinləməyi sevmişəm. Sadəcə, indi əvvəlki zövqlə dinləyə biləcəyim ozanlar yoxdur, ya da azdır, hətta bir əlin barmaqlarından da az. 

– Səncə, yazarın mənsub olduğu regionun onun yaradıcı ruhuna təsiri nə qədərdi?
– Bilirsən, bizdə bu məsələni xeyli saptırırlar. Əslində insanların dünyaya gəldiyi, uşaqlığının bağlı olduğu, doğmalarının məzar daşlarına çevrildiyi yerə daha dərin sevgi duymasından təbii heç nə yoxdur, amma iş elə gətirib ki, bu, sevgi Azərbaycanda fərqli assosiasiyalar yaradır, xeyli dərəcədə ikrah doğurur. Buna görə heç kimi qınamalı da deyil, çünki obyektiv səbəbi var. Regionçuluq Azərbaycanın böyük bəlalarından biridir, əlbəttə, ədəbiyyat da bu mənəvi taundan sığortalanmayıb. Utancverici, ürəkbulandırıcı bir şeydir ki, 21-ci əsrdə biz hələ də həyata regionçuluq, yerliçilik, tayfaçılıq pəncərəsindən baxırıq, o cümlədən də ədəbiyyata. Amma sırf yaradıcı baxımdan doğulduğu, böyüdüyü coğrafiyanın, əhatəsində yerləşdiyi adamların, uşaqlıq hafizəsinə həkk edilən hadisələrin, talelərin yazarın ruhuna, dünyagörüşünə təsiri imkansızdır. Məsələn, romanlarını sevə-sevə böyük türk yazıçısı Yaşar Kamal deyirdi ki, onda ədəbiyyat həvəsini doğulub böyüdüyü kəndə gələn aşıqlar-dastançılar yaradıblar. Məncə, hər yazıçının buna bənzər, ya da bundan fərqli, amma mahiyyət etibarilə eyni bir başlanğıc, istinad nöqtəsi olur. Nəhayət, bir gün böyük ədəbiyyatla tanışlıq başlayır və önəmli olan da məhz bundan sonrasıdır, yəni baxır bir qələm adamı kimi sən özün özünü necə yetişdirirsən… Bu mənada təbii ki, mənə də doğulduğum bölgənin böyük mənəvi təsiri olub, gözümü açıb özümü sazın, ozan məclislərinin əhatəsində görmüşəm, məndə yaradıcılıq həvəsini atəşləyən də məhz bunlar olub. İlk şeirlərimdən də bunu aydınca görmək mümkündür. Bu gün hər nə qədər fərqli, şəkilcə, formaca, yekə çıxmasın, “modern” mətnlər yazsam da, məncə, onların içində həmin ruh, həmin hava hələ də qalır. 

– Elnur bəy, yazılarında deyirsən ki, Azərbaycanda fikir azadlığı yoxdu... 
– Düzdü…

– Hərdən fikirləşirəm ki, əgər bu ölkədə söz və fikir azadlığı yoxdursa Elnur Astanbəyli və Zamin Hacı niyə həbs olunmur? Axı ikiniz də azad adamlarsınız, istədiyinizi yazırsınız...
– Yəqin, nə məni, nə də Zamin Hacını əsas təhlükə hesab eləmirlər də...

– Zamin bəylə dostsunuz? 
– Bəli... 




– Bəzən deyirlər ki, Zamin bəy hamını ələ salır, bəs niyə əməkdaşı olduğu “Yeni Müsavat” qəzetinin baş redaktoru Rauf Arifoğlu haqqında bir kəlmə də yazmır? Tutaq ki, onun “əməkdar jurnalıst” adı alması ilə bağlı…
– Təbii ki, Zaminin bəzi məsələlərdə münasibətsizliyi mənə də xoş deyil. 8 ilə yaxındır ki, “Azadlıq” qəzetində yazıram. Dəfələrlə “Azadlıq”da ciddi problemlər yaşamışam, amma hər dəfə bunu publik şəkildə dilə gətirmişəm. Elə vaxtlar və məsələlər olub ki, hətta baş redaktor Qənimət Zahidi istefaya çağırmışam. Çünki düşünmüşəm, bu “Azadlıq” qəzetidirsə, orada tənqidin qapıları da sonunadək açıq olmalıdır, kiminləsə bağlı yazıya “Stop!” işarəsi qoyulmamalıdır. Özün də bilirsən, “Azadlıq” Əli Kərimliyə yaxın bir qəzet kimi tanınır. Amma bu, mənim onun yanlış bildiyim fikirləri ilə bağlı tənqidi fikirlər səsləndirməyimə mane olmayıb və olmur... Məncə, doğru olan da elə budur. 
Hansısa yanlış məqamla bağlı mövqe göstərmək hər birimizin borcudur. İnsan doğru bildiyini söyləməkdən heç vaxt çəkinməməlidir. Sən bir insanın yanlışını görürsənsə, o, sənin baş redaktorun olmur, kim olur-olsun, susmamalısan. Tutaq ki, kiminsə “xalq şairi” adı almasına prinsipial mövqeyin varsa, öz baş redaktorunun “əməkdar jurnalist” adı almağına da eyni prinsipiallığı göstərməlisən. 
Əgər ortada kiməsə qarşı haqsızlıq varsa və bu haqsızlıqda “Yeni Müsavat” və Rauf Arifoğlu da iştirak eləyirsə, əlbəttə, Zaminin burada mövqeyi olmalıdır... 

– Səncə, bəs niyə yoxdur? 
– Çünki Zamin də elə hesab eləyə bilər ki, əməkdaşı olduğu qəzet haqlıdır. Ya da hesab eləyə bilər ki, hər iki tərəf haqsızdır. Amma yuxarıda da dedim, tutaq ki, fəxri ad məsələsində ayrı-seçkilik olmamalıdır, “xalq şairi” adına prinsipial münasibət “əməkdar jurnalist” adına da göstərilməlidir. Belə münasibət yoxdursa, sadəcə, təəssüflənmək lazımdır.

– Elnur bəy, qohum-əqrəban, bacı-qardaşın sənin yazılarını oxuyur? Xoşlarına gəlir, yoxsa gəlmir? Onlar səni necə bir adam kimi tanıyır? 
– Oxuyanlar da, oxumayanlar da var. Xoşlarına gəlib-gəlməmək məsələsini deyə bilmərəm, amma çoxları bu yazılara görə həmişə məndən narahat olublar. Amma bu devalvasiya söhbətlərindən sonra mənim yazdıqlarım onların danışdıqlarının yanında xeyli yumşaqdı, indi hətta mən onlara görə narahat oluram. (gülür)

– Uşaqlarını necə tərbiyə eləyirsən? Onları da özün kimi muxalif ruhda böyüdürsənmi? 
– Çalışıram qorxusuz, sərbəst böyüsünlər. Əlbəttə, oturub siyasi moizələr oxumuram onlara, amma çalışıram indidən zərərli ictimai bəlalara yoluxmasınlar, yalan, yaltaqlıq, oğurluq kimi vərdişlərdən uzaq dursunlar. 

– Hərdən mənə elə gəlir ki, “Azadlıq” qəzetinə ideal yer kimi baxırsan...
– Mən heç yerə və heç kimə ideal kimi baxmıram, o cümlədən də, “Azadlıq” qəzetinə.

– Əminsən ki, bu qəzet hansısa icra başçısından, yaxud başqa bir məmurdan pul alıb demir ki, daha sənin haqqında tənqid yazmayacam?
– Söylədiklərinlə bağlı bilgi sahibi deyiləm. Amma “Azadlıq”ın bu gün ölkənin ən güclü tənqid tribunası olduğunu da unutmayaq. Açıq danışaq, Azərbaycanda tənqid hədəfləri bu qədər geniş ikinci qəzet varmı?! Gəl razılaşaq ki, “Azadlıq” ölkənin ən tirajlı qəzetidir. Yəqin gün ərzində 4-5 min nüsxə satılar. Amma hətta buna rəğmən, sən bu qəzetin öz əməkdaşlarına qonorar adı ilə verdiyi məbləği bilsən, gülərsən... “Azadlıq”dan aldığım qonorar redaksiyadan çıxıb evə gələnə kimi güclə çatır. Əlbəttə, o da olandan-olana! 

– Bəs niyə ora yazırsan?
– Mənim bütün ağır şərtlərə rəğmən “Azadlıq” qəzetinə yazmağımın bir nömrəli səbəbi işin mənəvi tərəfidi, məsələn, həbsdəki dostlarımdır.




– Bir gün sənin “Azadlıq”da yazmağına imkan verməsələr, nə edərsən?
– Yəqin ki, publisistikanın daşını ataram. Çünki mənim başqa bir yerdə fikirlərimi bu şəkildə ifadə eləmək imkanlarımın olacağına inanmıram. 

– Vaxtilə “Azadlıq”da yazan imzalar vardı, indi susub hakimiyyətyönlü saytlarda başlarını saxlayırlar. Nə problem var ki? 
– Kəramət, Xalid Ziya Uşaqlıgil adlı bir türk yazıçısı var, bizim camaatın vaxtilə dördgözlə baxdığı “Aşkı-Memnu” adlı türk serial onun eyni adlı romanı əsasında çəkilib. Bu Xalid Ziya Uşaqlıgilin yaxşı bir sözü var, deyir, “insanlar çox qəribədir, onlar pis iş görmək istəyəndə əvvəlcə vicdanlarını susdurmaq üçün bir səbəb tapırlar”. 

– Elədir. O qədər səbəblər var ki... 
– Burada istənilən pis əməl üçün istənilən qədər səbəb göstərə bilərsən, çoxları da səni əməlində haqlı hesab eləyər. Deyərlər, “neyləsin, onun da balaları var”, deyərlər, ağıllı adamdı, gördü bu işin axırı yoxdu, getdi haqqın yolunu tapdı”, falan-filan. Bu mənada mən artıq başqalarının davranışlarını müzakirə eləmək istəmirəm, artıq belə söhbətlər yorur adamı. Eyni-eyni xəyalqırıqlıqlarını nə qədər yaşamaq, sonra da durub eyni sözləri, eyni fikirləri, eyni mətləbləri nə qədər təkrarlamaq olar? Artıq buna inanıram: hər kəs özünə cavabdehdir. Hər kəs öz vicdanı qarşısında məsuliyyət daşıyır. Bir gün hər kəsi öz ayağından asacaqlar: keçini keçi ayağından, qoyunu qoyun ayağından... Başqa nə desək, nə söyləsək mənasızdır. 
Hər kəs başqalarını necə görmək istəyir, hansı mənəvi dəyərlərə səsləyirsə, ilk növbədə onun özü son ana, son nəfəsə qədər və hər şeyə rəğmən o dəyərlərin arxasında dayanmağa, onları qorumağa, onları müdafiə etməyə məhkumdur. Bu mənim inandığım ən adi və ali həqiqətdir! 

– Mənə elə gəlir ki, əvvəl satılmaq mövzusunda daha aqressiv danışırdın...
– Bilirsən, Kəramət, hər halda yaşca səndən böyüyəm, deməli, təcrübəm də az-maz artıq olar, ona görə də indi bu “satılmaq” mövzusunda çox sakit, təmkinli danışıram, halbuki əvvəllər belə məsələlərdə daha emosional, aqressiv idim. Sən yaşına görədir ki, mövqeyini, əqidəsini dəyişən, yaxud müxtəlif bəhanələrlə vicdanın susduran az adam görmüsən, on görə də təccüblənirsən, amma mən bir çoxunu şəxsən tanıdığım bu cür adamların sayını itirmişəm. Ona görə də artıq məni nə “filankəs də satıldı” deyə təəccübləndirmək, nə də qəzəbləndirmək olar. Necə deyərlər, artıq gözlərimin heyrəti ölüb. Bəzi istisnalarla, indi bu ölkədə elə bir adam yoxdur ki, sabah bugünki vicdanlı mövqeyindən dönsə, mən dəhşətə gəlim, depressiyaya düşüm, cinlənim. 

– Amma dostun Şahvələd Çobanoğlunun dəyişməsi hər halda səni heyrətləndirər, eləmi?
– Bunu heç təsəvvür belə eləyə bilmirəm. 

– Niyə?
– Şahvələd bəyi daxilən tanıdığım, ruhuna bələd olduğum üçün... 

– Dünyanın işini bilmək olmaz...
– İnan, o, belə bir addım atsa mən şoka düşərəm. Yox, yumşaq dedim, intihar eləyərəm (gülür). 

– Bəzən deyirlər, “Elnur Astanbəyli yetdiyinə yetir, yetmədiyinə bir daş atır”. Haqqında təxminən belə bir fikir formalaşıb... Buna görə narahatsanmı? 
– Sən özün də publisistika ilə məşğulsan, yəqin məni başa düşərsən... 

– Əlbəttə...
– Elə isə indi özün de görüm, əgər mən publisistika ilə məşğul oluramsa, hər hansı bir insanın doğru hesab etmədiyim hər hansı bir fikrinə qarşı çıxmağımdan, o fikirlərə qarşı öz düşündüklərimi açıq şəkildə, ən sərt formada yazmağımdan təbii nə ola bilər? Axı bu, niyə pis bir şey olsun ki? Əgər bunun adı “yetdiyinə yetib yetmədiyinə bir daş atmaqdırsa”, düşünrəm ki, bu, mənim haqqımda ən yaxşı qiymətdir. Mənim üçün toxunulmayacaq adam, toxunulmayacaq mövzu yoxdu. Qələmin qarşısına tabular dığırlamaq nə qədər ibtidai təfəkkür göstəricisidirsə, qələmi tabulara təslim etmək də bir o qədər suçdur, cinayətdir. 

– Maraqlıdır, özünü daha çox ədəbiyyat adamı hesab eləyirsən, yoxsa siyasət? 
– Özümü heç vaxt bu cür seçimlər qarşısında qoymuram, sadəcə, yaxşı vətəndaş olmağa çalışıram. Bura ölkənin taleyinə də, sözə də, hər şeyə, hər şeyə vicdanlı münasibət daxildir. 

– “Almadan küsən” şeirlər kitabının səs-sorağı çıxmadı. Yoxsa səs çıxdı, bizə gəlib çatmadı. Ya necə? 
– “Almadan küsən”dən sonra “Oktyabra məktublar” nəşr olundu, hər ikisinin oxucularından müsbət də, mənfi də rəylər eşitdim. Müsbəti ilə, mənfisi ilə həmin rəylər arasında razılaşdıqlarım da, razılaşmadıqlarım da var. O kitablar indi öz talelərini yaşayırlar, mənim üçün artıq keçilmiş, arxada qalmış mərhələlərdir. Konkret sualına gəlincə, düzü, “səs-sorağı çıxmadı” deyəndə nəyi nəzərdə tutursan bilmirəm, amma söhbət “Almadan küsən”lə bağlı indi adət etdiyimiz və xeyli dərəcədə şiti-şoru çıxarılmış süni tərif kampaniyalarından gedirsə, deyim: belə yalançı, əldəqayırma, təmənnalı və ədəbsiz “ədəbi hay-küyün” içində mən artıq çoxdan yoxam. “Sən mənim şeirimi təriflə, mən də sənin hekayənin sağlığına içim” tipli “ədəbi” tüccarlıqlar mənə görə deyil. 

– Elə bil hamı yazmaqdan yorulub, bezib. Sənə də elə gəlirmi? 
– Düzü, nə belə bir müşahidə aparmışam, nə də hisslərim o qədər güclüdür. Əlbəttə, hər mənada çox çətin, ağır şərtlər altında yaşayırıq, bunun gətirdiyi xəyal qırıqlıqları, yorğunluqlar, ümidsizliklər olur, belədə insan boş ver yazmaqdan, hətta yaşamaqdan da cana doya, bezə bilər. Amma inanmıram ki, yazını səmimi şəkildə taleyi, həyat tərzi, varlıq səbəbi kimi görənlər yazmaqdan yorulub-bezsinlər. 

– Yaradıcılıqda yeni plan varmı? Kitab-filan. 
– İki kitab çapa hazırlayıram, biri şeirlər, digəri iki publisistik silsilədən - “Üç Q” (qələm, qadın, qədəh) adlı kiçik esselər və “1900-cü illər” adlı tarixi oçerklər silsilələrindən ibarətdir. Şəxsi qayğıların, məişət problemlərinin bolluğunda onlara ayrılacaq vaxtımın, sərf olunacaq enerjimin daha çox olmasını istərdim, amma təəssüf ki, bu, bir o qədər də asan deyil. Hər halda ən yaxın aylarda hər iki kitab üzərində işi tamamlayacağıma inanıram. 

– Niyə nəsr əsəri yazmırsan? 
– Sənə bir sirr açım, əslində bu saat əlimdə belə bir yarımçıq mətn - povest var, ilyarım öncə yazmağa başlamışdım, hətta bir ara hesab edirdim ki, artıq çapa da hazırdır, adını belə müəyyənləşdirmişdim, amma bu yaxınlarda tamam kənar gözlə və soyuq başla oxudum, narazı qaldım, gördüm xeyli əlavələrə, düzəlişlərə ehtiyac var. O vaxtdan da kompüterimin yaddaşında yatır, hazırda onu tamamlamaq imkanlarım – həm fiziki, həm maddi, həm mənəvi baxımdan çox məhduddur. Yayı gözləyirəm, yəqin onda bu mətnin üstünə yenidən qayıdacam. 




– Bir şey mənim üçün maraqlıdır. Şərif Ağayar xalq yazıçısı Anarı tez-tez tənqid edir. Amma cəmiyyətdə Anardan böyük problemlər var, onlar haqqında isə susur. Bəziləri isə düşünür ki, Anarla mübarizə qəhrəmanlıqdır. 
– İşini itirmək qorxusunun olduğu yerdə qəhrəmanlıq olmur... O ayrı məsələdir ki, biz qəhrəmanlığı hansı müstəvidə qəbul edirik, qiymətləndiririk. Bir az da irəli getsək, deyirlər, “o xalq bədbəxtdir ki, onun qəhrəmanlara ehtiyacı var”. Bunlar öz yerində. Amma tutaq ki, Anarı tənqid etmək niyə qəhrəmanlıq aktı olsun? Bu ədəbiyyat müstəvisində olan bir məsələdi, uzaqbaşı ədəbi vicdanla bağlı olan məsələdi. Şəriflə uzun müddətdir heç bir əlaqəm, münasibətim yoxdur. Onun indi hansı siyasi, yaxud ictimai düşüncə daşıdığını bilmirəm. Anarı Ramiz Mehdiyev də tənqid elədi, Nazirlər Kabinetinin əməkdaşı olan Akif Əli də… Mən burada xüsusi qəhrəmanlıq aktı görmürəm. Təkcə Milli Şuranın sədri Cəmil Həsənli onu tənqid eləyə bilmir, hətta “dostum” deyib tənqidlərdən müdafiəsinə qalxır… 

– Səhv eləmirəmsə, siz Yazıçılar Birliyindən eyni vaxtda çıxdınız, təşkilat yaratdınız... 2000-ci illərin əvvəllərində mövqeləriniz bir idi. Sonra sən bir tərəfə, Şərif bir tərəfə...
– Şəriflə siyasi və ictimai baxışlarımız etibarilə onsuz da bir-birimizə xeyli yad adamlar idik. Məsələn, 2003-cü il prezident seçkisi vaxtı mən, eləcə də Zahir Əzəmətlə, Şəriflə birgə yaratdığımız “OXU” Yazarlar Evi adlı təşkilat İsa Qəmbəri müdafiə edirdi, amma sonda Şərif qurucularından və rəhbərlərindən biri olduğu həmin təşkilatdan fərqli davrandı, “Yeni Azərbaycan” qəzetində İlham Əliyevin namizədliyini müdafiə eləyən yazı yazdı. Yaxud, deyəsən 2004-cü il idi, Zahir, Şərif və mən bir yerdə Yazıçılar Birliyindən istefa verdik, amma aradan bir az keçdikdən sonra, Şərif təzədən AYB-yə qayıtdı, gedib prezident təqaüd aldı... İndi bilmirəm Şərif Yazıçılar Birliyinin üzvüdü, yoxsa necə?

– Elnur bəy, hiss eləyirəm ki, bu cür məsələlərdə özünə arxayınsan. Söhbət mövqeyində sabit olmaqdan gedir. 
– Həm də çox arxayınam... 

– Adətən, insan təcrübəsiz olanda özünəinam hissi bu qədər möhkəm olur. Sən ki, artıq dünya görmüş adamsan...
– Yox, elə deyil. Sadəcə, içimdə tamamilə səmimi şəkildə, dəhşətli bir inam, əminlik var ki, nə vaxtsa bu ağır mənəvi və sosial şərtlər qarşısında nə edəcəyimi bilməsəm, əlimdən duruş gətirmək üçün heç nə gəlməsə, onda doğmalarım üçün ən kədərli, ən ağrılı variantı seçmək bahasına olsa belə, özümü, sözümü, sifətimi xilas eləyə bilərəm…