AZ
RU
"Oğluma az nəzarət etdiyim üçün onu itirdim"
“İki dəfə mənim rəhmətə getdiyimi yazıblar; zəng edib dedilər ki, Arif bəy deyirlər, ölmüşünüz”
Xeberinfo.com: Xalq artisti Arif Quliyevlə müsahibə üçün ofisində görüşdük. İlk olaraq xalq artisti bizi otağı ilə tanış etdi. Qədim suvenirlər, içki kolleksiyası, mükafatlar və hədiyyələrlə dolu otaqdan danışan sənətkar burada rahatlıq tapdığını bildirdi: “Bura mənim kiçik ofisimdir. Özəl əşyalarımı burada saxlayıram. Qədim suvenirləri yığmağı çox sevirəm. Otaqda gördüyünüz əşyaları ya almışam, ya da hədiyyə ediblər. İçki kolleksiyam olsa da, içki içmirəm. Sadəcə toplayıram.. hazırda işləmirəm, təqaüddəyəm. Artıq çəkilişlərə çox getmirəm, mənim danışan vaxtım deyil. İşimi görmüşəm, burada istirahət edirəm”.
- 42 ildir ki, sənətdəsiniz. Sizi xalqa hansı xüsusiyyətləriniz sevdirdi?
- Sənətkarı xalqa səmimiliyi sevdirir. Tamaşaçılarıma qarşı sadə olmuşam, özümü dartmadan, öymədən, qarşımdakından üstün tutmadan təqdim etmişəm. Mən lovğalanan adam deyiləm. Hələ də özümdən razı deyiləm, daim səmimiyyət göstərməyə, ünsiyyət qurmağa çalışmışam. 42 il sənətdə olmuşam. İndi prezident təqaüdçüsüyəm, xalq artistiyəm. Qızıl Dərviş Mükafatı, Humay Mükafatı, Zirvə Mükafatı, o vaxtlar Komsomol, indi Gənclər Mükafatına layiq görülmüşəm. Həmişə düşünürəm ki, nə qazanmışamsa, tamaşaçıların hesabına olub. Mən onların qarşısında baş əyirəm. Tamaşaçı məni sevməsəydi, gözəl adlara layiq görülməzdim. Biz camaatın çörəyini yeyirik, toylara gedirik. Xalq bizi sevməsə, məclisinə dəvət etməz.
- Bu qədər xalq sevgisi qazanan Arif bəyin itirdikləri nələr olub?
- Sənətdə olan insanlar çox şey itirir. Tamaşada, qastrollarda olursan. Vaxt ayıra bilmədiyin üçün dost itirirsən. Ailənə fikir verə bilmirsən, münasibətlər zəifləyir. Gərək ailə ilə sənət arasındakı münasibətləri tarazlayasan. Oğluma çox vaxt ayırmadım, ona fikir vermədim deyə pis uşaqlara qoşuldu, məhbus oldu, buraxıldı, sonra xəstəlik tapdı, rəhmətə getdi. Onu itirməyin səhvini özümdə görürəm. Oğluma vaxt ayıra bilmədiyim üçün özümü bağışlaya bilmirəm. Qastrollara, tamaşalara çox vaxt ayırdım, uşağa nəzarət edə bilmədim. Oğluma az nəzarət etdiyim üçün onu itirdim. Həyatda ən böyük itkim oğlumdur.
- Çətinliklərlə dolu həyat yaşamısınız. İnsanları güldürmək sizin üçün nə qədər çətin olub?
- Bütün çətinlikləri Allahın qisməti olaraq qəbul etmişəm. Dünən çətinliklər görməsəydim, bu günün qədrini bilməzdim. Hər zaman dünəni unutmayıb, bu günə qiymət verib, gələcəyə açıq zehinlə yanaşmışam. Ağır günlər yaşamasaydım, bu gün Arif olmazdım. Miskinli, ağrılı, valideynsiz günləri gördüyüm üçün sənətdə uğur qazanmağa çalışmışam, istəmişəm ki, insanların üzünü güldürüm. Aktyorluğu canımda hiss etdiyim üçün bu sənətə marağım artıb. Aktyorluq gərək insanın canında, qanında, ritmində, özündə və sözündə olsun. Mən xoşbəxtəm ki, insanların ürəyinə sevgi, gülüş, səmimiyyət toxumu səpirəm.
Qoy polislər eşitməsin,
Qorxulu bir sirr deyirəm:
Çoxdandır ki, bir arzum var,
Oğru olmaq istəyirəm!…
İnsanların arasından
Əqidəsiz adamları,
Vicdanını pula satan
nadanları
Oğurlamaq istəyirəm!
Nüsrət Kəsəmənlinin bu şeirini çox sevirəm. Mən də insanların ürəyindən qəmi, kədəri, ayrılığı oğurlayıb, yerinə gülüş toxumu əkmək istəyirəm.
- İnsanları güldürmək asandır, yoxsa ağlatmaq?
- Hər insan özünəməxsus keyfiyyət və xüsusiyyətlərə malikdir. İnsanları güldürmək çətindir. Çünki insanı düşündürməlisən. Nümayiş etdirdiyin hadisəyə onlar inanmalıdır. Mənalı söz danışmalısan ki, həqiqi gülüş olsun. İnsanı ağlatmaq asandır ağlamalı hadisə danışaram hamı kədərlənər.
Mən gənc olanda yataqxanada qalırdım, hamı getmişdi, mənim evim olmadığı üçün orada qalmışdım. Oturub televizora baxırdım. Orada balıqçılar balıq tuturdular, mənim də könlüm balıq istədi, acmışdım, yeməyə heç nə yox idi. Axşamçağı idi. Düşündüm ki, vağzala gedib yük daşıyıb pul qazanım və yemək alım. Axşam 22:30-da Gəncədən gələn qatar Bakıya çatırdı. Yasamaldan vağzala kimi piyada getdim. 6-cı vaqondan bir qadın məni çağırdı. Dedi ki, 10-15 yeşiyi daşı. Yeşikləri daşıyanda biri əlimdən düşüb partladı. Yeşiyin yarığından balıqlar göründü. Düşündüm ki, bu qadın mənə az pul verəcək, mən o pula balıq ala bilmərəm. Yeşiyin birini götürüb qaçdım. Vağzaldan Yasamala kimi piyada qaça-qaça gəldim. Qabım da, yağım da yox idi. Tapdığım köhnə vedrədə balığı qaynadıb çörəksiz yedim...
Başımıza gələn bu cür kədərli hadisələri danışsaq, tamaşaçını asanlıqla ağlada bilərik. Gülüş isə islahedici və tərbiyələndiricidir.
Gülüş var ki, itidir sanki bir qılınc qədər
Gülüş var ki, həyatda hər nə istəsən edər.
Gülüş var ki, insanlar onunla qiymət alır
Gülüş var ki, onunla özünü gözdən salır.
Gülüşün də norması, qədər var. Çox gülüş lağlağıya çevrilir və münasibətləri pozur. Güldürməyin düşündürmək qədər fəlsəfi anlayışı olmalıdır.
- Arif Quliyev kimlərə gülür?
- Həmişə Yaşar Nurinin obrazlarına gülmüşəm. İndi də baxanda gülürəm. Hacıbaba Bağırov, Siyavuş Aslanı daim izləmişəm. Mənim üçün Nəsibə Zeynalovanın sənəti mayak olub, ondan bəhrələnmişəm. Onlar təbii ifaları ilə insanların ürəyinə yol tapıblar.
- Hazırkı yumoristlərdən kimləri bəyənirsiniz?
- Cabir və Tahir İmanovları bəyənirəm. KVN teatrının əsasını qoyublar, öz ətraflarına istedadlı və dəyərli aktyor nəsli toplayıblar. Onlar intellektual mənası olan tamaşalar göstəriblər, insanların problemlərini nümayiş etdiriblər. "Bu şəhərdə" Coşqun və Rafael artıq insanları özlərinə cəlb edə biliblər. Fərda Xudaverdiyev, Müşfiq Şahverdiyev və Elməddin Cəfərov öz istedadının işığında parlayan aktyorlardandır. Teatrlarımızda da istedadlı gənc aktyorlar var, onların tamaşalarına getmək lazımdır.
- Bəzən yumoristlər hər hansı problemi tamaşalarında canlandırdıqları üçün təzyiqlərə məruz qalırlar. Sizin başınıza belə bir hadisə gəlib?
- Mənə heç vaxt təzyiq olmayıb. Hər şeyin əndazəsi var. Əndazədən çıxanda insanlara xoş gəlmir. Bir müğənnini, məmuru eybəcər hala salsan, əlbəttə o etiraz edəcək. İnsanı parodiya etmək olar, lakin onu karikaturaya çevirmək olmaz. Bəzən saytlar, qəzetlər yalan məlumat yayır. Biri yazır ki, Arif Quliyev bir qızla metroda qol-qola gedirdi: “Mənbənin verdiyi məlumata görə, o qızla Arif 6 aydır ki, görüşür...” O yazar mənbəsiz, yalan məlumat yayır. Əgər mənbən varsa, adını açıqla. İki dəfə mənim rəhmətə getdiyimi yazıblar. Mənə zəng edib dedilər ki, Arif bəy deyirlər ölmüsünüz. O xəbəri yazanı tapıb, danladım. İndi qərar çıxıb ki, mənbəni ya açıqla, ya yalan məlumat yayma. Yalan məlumat yazanlar cəzalanacaq. Hədəfli tənqiddə yumorist müqavimətə rast gələ bilər. Gülüşün də, satiranın da, deyimin də yerini bilmək lazımdır. Gərək elə edəsən ki, nə şiş, nə də kabab yansın. Hər şeyi səhnədə göstərmək olmaz.
- Maddi durumunuz necədir?
- Bu sənətə gələn bilməlidir ki, gəliri az olacaq. İncəsənət qurban tələb edir. Əsl sənəti sevən insan işin maddi tərəfini düşünmür, insanların sevgisini qazanmağa çalışır. Heç vaxt maddiyyat düşünməmişəm. Qazandığım xalq sevgisi mənim çörəyim-suyumdur. Sənəti özündə sevmək lazımdır. Mən prezident təqaüdçüsüyəm. Xalq artisti adına görə pulumu da, təqaüdümü də alıram. El şənliklərinə gedirəm. Mən qiymət demirəm. Bəzən deyirlər ki, qiyməti 3-5 mindir. İnsanın qiyməti olmaz.
- İki il öncə bir qadın efirə çıxmışdı ki, ananızdır. Həqiqətən valideynləriniz gəlsəydi, qəbul edərdinizmi?
- Valideynlərimi hər an qəbul etməyə hazıram. Onları erkən yaşda itirmişəm, naməlum bir adam məni uşaq evinə qoyub, internat məktəbində oxumuşam. 19-cu "anam" Sabirabaddan gəlmişdi, qanımızı yoxladılar, düz gəlmədi. Valideynim olduğunu deyən hər kəsin ayağına gedib gəlmişəm. Demişəm ki, onu ana kimi qəbul edirəm. İrandan bir oğlan gəlmişdi. Dedi ki, qardaşıq. Atamız bazarda iki nəfər dalaşanda davaya girişib və güllə dəydiyi üçün rəhmətə gedib. Səni də xalam Bakıya gətirib uşaq evinə qoydu. Dedim ki, mənə sənəd göstər.
O, solmuş, saralmış bir dağ kimidir,
Beli də bükülüb, yumaq kimidir,
Çətinə düşdümmü onu anıram,
Anıram, sanıram, qanadlanıram.
O mənim arxamda bir dağ kimidir.
Həqiqi valideynlərim gəlsə, qəbul edərəm, sevinərəm. Hər yaşda insana valideynlər dayaqdır. Hazırda 65 yaşım var. Çətin ki, bundan belə valideynlərim sağ olsun.
- Arzusunda olub, oynaya bilmədiyiniz obraz varmı?
- Mən iddialı adam deyiləm. Hansı rolu veriblərsə, oynamışam, böyük rol üçün dalaşmamışam. Böyük rollardan qaçmışam. Mənə verilən obrazların hamısına övladım kimi baxmışam, onları sevə-sevə çatdırmışam. Rollarımı övladım kimi sevmişəm. Oynadığım obrazların çəkisini, dəyərini, yerini, mənasını düzgün ünvana çatdırım.
Musavat.com
.jpg)
