Redaktor seçimi
Qarabağ Qazisi Abdin Fərzəliyevi "topa tutdu":
12 illik icra başçısının gözqamaşdıran SƏRVƏTİ... -
Niyazi Bayramovun başı dərddə -Gəncədə daha kimlər həbs oluna bilər? -
Elm və Təhsil Nazirliyinin qrant müsabiqəsi-
Cahid Hüseynovun və qohumlarının “Azəriqaz”dakı qanunsuz əməlləri... -
XALQDAN “QAZANILIB” BRİTANİYADA BATIRILAN MİLYONLAR - Və deputat Feyziyevin digər həmkarlarından fərqi -
Kərəm Həsənovun müavinindən şikayət etdi, evinin "altını üstünə çevirdilər" –
"Azərenerji" ASC-nın dövləti milyardlarla borca salmasının səbəbi bilindi-
Günün xəbəri

KRIMDA TÜRKSÜZLƏŞDİRMƏ SİYASƏTİ:bir əsr sonra yenidən soyqırımı ilə üzləşmiş tatarlar - ARAŞDIRMA

Si Jey Verleman

“Middle East Eye”

 

Əgər tatarlar haqqında heç nə eşitməmişsinizsə, Sovet İttifaqının bu türkdilli azlığına qarşı terror kampaniyası ilə tanış deyilsiniz. Lakin hətta Stalinin ateist milislərdən istifadə etməsi, bu yerli əhalinin Krımdan köçürülməsi barədə məlumatlısınızsa, Rusiyanın az tanınmış müsəlman azlığın etnik təmizləməsinə dair yeni və davamlı səylərdən bixəbərsiniz.

Yenixeber.org: “Əlbəttə, sabah Krım tatarları ən dəhşətli cinayətkarlar elan ediləcək və bu, yeni soyqırımı üçün bəhanə olacaq”, – Məclis lideri Zair Smedlyaev bu yaxınlarda “əl-Cəzirə”yə müsahibəsində bildirib.

Məclis 1991-ci ildə, Sovet İttifaqının dağılmasından sonra tatarların şikayətlərini lazımi ünvanlara – Ukraynanın mərkəzi hökumətinə, Krım əyalət hökumətinə və beynəlxalq qurumlara çatdırmağı nəzərdə tutan nümayəndə kimi təsis edilib.

 

İşğal

Rusiya 2014-cü ildə Krımın qeyri-qanuni işğalını rəsmiləşdirdikdə, Stalin, Sovet İttifaqının müharibə sonrası dövründə tatar-müsəlman əhalinin yarısının acından ölməsi ilə nəticələnən dəhşəti yenidən yaşamamaq üçün Məclis Kremlin keçirdiyi referendumu dəstəkləmək qərarına gəlib.

Tatarlar Rusiya-Krım rəhbərliyi ilə əməkdaşlıqdan imtina etdikdə, Kreml Məclisi “İslamçı ekstremist” təşkilat olmaqda günahlandırıb və onun üzvlərini “separatçı” və “terrorçu” olaraq damğalayıb; daha sonra təşkilatı və tatarların dini kitablarını qadağan edən qanunlar yaradıb.

Rusiya siyasətçiləri Krımın “türksüzləşdirməsi” adlandırılan 250 min tatar-müsəlmanı Krımdan təmizləmək niyyətlərini heç vaxt gizlətməyib, Krımın adını isə “Tavrida” və ya “Tavriya” adı ilə dəyişib Krım tatarlarını yurdundan ayırmaq cəhdləri göstəriblər.

2017-ci ildə BMT-nin İnsan Haqları Monitorinq Missiyası Krımda insan haqlarına dair ilk hesabatını yayaraq, tatarları üçün şəraitin “rus işğalı altında ciddi şəkildə pisləş”diyini bəyan edib.

 

Gecə basqınları

“Human Rights Watch” təşkilatının verdiyi məlumata görə, Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti (FSB) tatar-müsəlmanların evlərinə müntəzəm olaraq gecə basqınları həyata keçirir. O, Rusiyanın işğalını ictimaiyyət arasında və ya onlayn rejimdə tənqid etdiyinə görə çoxlarını həbs, Quran və ya digər İslam mətnlərini müsadirə edir.

Təşkilatın hesabatında deyilir ki, 13 sentyabr 2017-ci il tarixində Nijneqorsk şəhərindəki yerli bazarda baqqal işləyən bir Krım tatar-müsəlman “ekstremist” qrupla əlaqəli olma şübhəsi ilə tutulub. Evinin ön qapısını bağladıqdan sonra FSB əməkdaşları Renat Paralamovu arvadının və uşaqlarının gözü qarşısında maşına mindirərək naməlum istiqamətdə aparıblar. 24 saatdan çox müddətdə ailəsi onun harada olduğu barədə heç bir məlumat almayıb.

Həbsdə, FSB-də ona elektrik şoku ilə işgəncə verilib. Paralamovu FSB-yə xəbərçi kimi işləməyi, tatar yığıncağına qatılanlar barədə məlumat ötürməyi tələb ediblər.

Paralamov ailəsi ilə birlikdə Ukraynaya qaçıb, 2014-cü ildə baş verən rus işğalından bəri Krımdan qaçan 40 minə yaxın digər tatara qoşulub.

Fevral ayında Türkiyəyə qaçan və sığınacaq istəyən başqa bir Krım tatarı mənə kafedə bir dostla müxalif ifadələr işlətdiyinə görə həbsindən danışıb. “Mən separatçı və ya ekstremist qrupun üzvü deyiləm. Rusiyanın etdiyi doğru deyil, məncə, tatarlar kütləvi şəkildə evlərini tərk etməyə çalışacaqlar”.

 

Beynəlxalq hüquq pozuntusu

İşğalçı qüvvə olaraq, Rusiya Krımda cinayətkar praktikası ilə beynəlxalq hüquqa zidd fəaliyyətlə məşğuldur və düşüncə, ifadə, toplaşma və birləşmə azadlığı da daxil olmaqla, Krım sakinlərinin hüquqlarına hörmət etməli, qanunsuz həbs və işgəncə daxil olmaqla, pis rəftardan və ədalətsiz məhkəmə araşdırmalarından çəkinməlidir.

Ancaq Rusiya beynəlxalq normaları birbaşa pozaraq, tatarları terror və ekstremizm bəhanəsi ilə həbs və təqib edir.

Rusiyanın məqsədi aydındır: yerli əhalini ləğv etməklə, Krımın qeyri-qanuni işğalını və ilhaqını daha da genişləndirmək. Onun məqsədi və üsulları İsrailin fələstinlilərə, Myanmanın Rohinca müsəlmanlarına, Çinin Şərqi Türküstanda uyğurlara və Hindistanın Assam-benqal qaçqınlara qarşı istifadə etdiklərini xatırladır.

1920-ci ildə Vladimir Lenin Krım tatarlarını məhv etmək niyyəti ilə əlaqədar yazmışdı: “Biz onları əsir alacaq, böləcək, tabe etdirəcə və həzm edəcəyik”.

Təxminən bir əsr sonra tatar-müsəlmanlar eyni düşmənlə üz-üzədir – Rusiya.

 

Tərcümə: Strateq.az


Facebook-da paylaş

Yeni xəbərlər

Reklam

Reklam